7. Cicero, Tusculan Disputations, 4.11, 4.16-4.21 (2nd cent. BCE - 1st cent. BCE) Tagged with subjects: •plato, pleasure, distress, appetite, fear highlighted Found in books: Sorabji (2000) 136| 4.11. sit igitur hic hic K 1 fons; utamur tamen in his perturbationibus describendis discrib. Mue. sed cf. Th. l. l. 5, 663 Stoicorum definitionibus et partitionibus, parti cipationibus R 1 particionibus GVH qui mihi videntur in hac quaestione versari acutissime. Est igitur Zenonis haec definitio, ut perturbatio Zeno fr. 205 sit, quod pa/qos pat OC K patos R ( p ex ) PL T w C H ille dicit, aversa a a om. V 1 ( add. c ) recta ratione contra naturam animi commotio. quidam brevius perturbationem esse adpetitum vehementiorem, sed vehementiorem eum volunt esse, qui longius discesserit a naturae constantia. partes autem perturbationum volunt ex duobus opinatis bonis nasci et ex duobus opinatis malis; ita esse quattuor, ex bonis libidinem et laetitiam, ut sit laetitia praesentium bonorum, libido futurorum, ex malis metum et aegritudinem nasci censent, metum futuris, aegritudinem praesentibus; quae enim venientia metuuntur, eadem adficiunt aegritudine aegritudinem K ( corr. 2 ) RH instantia. 4.16. Sed singulis in singulis G ( exp. 2 ) perturbationibus partes eiusdem generis plures subiciuntur, ut aegritudini invidentia— utendum est enim docendi dicendi V 1 causa verbo minus usitato, quoniam invidia non in eo qui invidet solum dicitur, sed etiam in eo cui invidetur ut... 369, 3 invidetur Non. 443, 19 —, aemulatio, obtrectatio, misericordia, angor, luctus, maeror, aerumna, dolor, lamentatio, sollicitudo, molestia, adflictatio, adflectatio K 1 R 1 desperatio, et si quae sunt de genere eodem. sub metum autem subiecta sunt pigritia, pudor, terror, timor, pavor, exanimatio, examinatio GK 1 conturbatio, formido, voluptati voluptatis X -ti s vol uptatis V ( ss. rec ) malivolentia... 9 similia Non. 16, 24 s. l. lactare ( sed in textu laetans) malev. hic 370, 21 et 395, 6 X maliv. hic Non. ( 370, 21 R 2 ) malivolentia laetans laetari H malo alieno, laet. m. al. addit C., ut appareat cur mal. voluptati subiciatur delectatio, iactatio et similia, lubidini libidinis V rec inimicitiae Non. ira, excandescentia, odium, inimicitia, discordia, ludisne ira... inimicitiae discordia Non. 103, 12 indigentia, desiderium et cetera eius modi. Haec St. fr. 3, 415. 410. 403. 398 cf. om- nino fr. 391–416, quae graecas harum definitionum formas exhibent. autem definiunt hoc modo: invidentiam esse dicunt aegritudinem susceptam propter alterius res secundas, quae nihil noceant invidenti. 4.17. (nam si qui qui quid K 1 (d eras. ) RH doleat eius rebus secundis a quo ipse laedatur, non recte dicatur invidere, ut si Hectori haectori X (ut ... Agamemno om. H) Agamemno; qui autem, cui alterius commoda comoda GRV 1 nihil noceant, tamen eum doleat is frui, is frui is R rec s frui se GR 1 V (se exp. rec ) K 2 fuisse K 1 invideat profecto.) aemulatio autem dupliciter illa quidem dicitur, ut et in laude et in vitio nomen hoc sit; nam et imitatio virtutis aemulatio dicitur— sed ea nihil hoc loco utimur; est enim laudis—, et et om. G est aemulatio aegritudo, est aegritudo aemulatio G 1 si eo eo ea H quod concupierit alius potiatur, ipse careat. obtrectatio autem est, ea quam intellegi zhlotupi/an zelotypian GRV (n ut sequens u in r. ) H (i pro y) zelo t ypiam K volo, aegritudo ex eo, quod alter quoque potiatur eo quod ipse concupiverit. 4.18. misericordia est aegritudo ex miseria alterius iniuria iniuria K laborantis (nemo enim parricidae patricidae G 1 V aut proditoris supplicio subpl. KH misericordia commovetur); angor aegritudo premens, luctus aegritudo ex eius qui carus fuerit interitu acerbo, maeror aegritudo flebilis, aerumna aegritudo laboriosa, dolor aegritudo crucians, lamentatio aegritudo cum eiulatu, sollicitudo aegritudo cum cogitatione, molestia aegritudo permanens, adflictatio adflictio V (G 1 in lemmate mg. ) aegritudo cum vexatione corporis, desperatio aegritudo sine ulla rerum expectatione meliorum. Quae autem subiecta sunt sub metum, ea sic definiunt: pigritiam metum consequentis laboris,. 4.19. . . terrorem metum pudorem metum dedecoris add. Sey. ( ai)sxu/nh fo/bos a)doci/as pudorem metum sanguinem diffundentem Bai. ( cf. Gell. 19, 6 ); quae coniungenda videntur : pudorem metum dedecoris sanguinem diffundentem concutientem, ex quo fit ut pudorem rubor, terrorem pallor et tremor et dentium crepitus consequatur, laboris; Terrorem metum mali adp. K 1 Terrorem in Timorem corr. et verba terrorem ... 15 consequatur in mg. add. K 2 timorem metum metu mientem V ( add. rec ) metu mentem GKRH mali adpropinquantis, pavorem metum mali... 16 metum add. G 2 in mg. mentem loco loquo K 1 moventem, ex quo illud Ennius: ennius X enni V rec M s (et We. coll. nat. deor. 2, 60 fat. 35 off. 2, 89 al. ) Enn. Alcm. 23 tum pavor sapientiam omnem mi omne mmihi ( vel mihi omnem) exanimato expectorat fere de orat. 3, 154. 218 Non. 16, 7. omnem mihi ex anima expectaret X (expectorat K 2 expectoret B ex- pelleret V rec ) exanimato expectorat ex ... 18 expectorat om. H, exanimationem metum subsequentem et quasi comitem pavoris, conturbationem metum excutientem cogitata, formidinem metum permanentem. 4.20. Voluptatis autem partes hoc modo describunt, descr. cf. 366, 18 describit K 1 ut malevolentia sit voluptas ex malo alterius sine emolumento suo, delectatio declaratio K 1 voluptas suavitate auditus animum deleniens; et qualis est haec aurium, tales sunt oculorum et tactionum sunt toculorum et actionum Non. L 1 sunt et ocul. B adorationum K 1 et odorationum et saporum, qualis haec ... 3 saporum Non. 227, 9 quae sunt omnes unius generis ad perfundendum animum tamquam inliquefactae voluptates. iactatio est voluptas gestiens et se efferens insolentius. 4.21. Quae autem libidini subiecta sunt, ea sic definiuntur, ut ira sit libido poeniendi poen. ex pen. V 2 pun. HV rec eius qui videatur laesisse iniuria, excandescentia autem sit ira nascens et modo modo W ( o)rgh\ e)narxome/nh ) sine modo Non. existens, excandescentia... 9 existens Non. 103, 14 desistens V 3 quae qu/mwsis Graece dicitur, odium Qg M w ClC fere X ira inveterata, inimicitia ira ulciscendi tempus observans, discordia ira acerbior intimo animo animo Lb. ( cf. Th. 1. 1. 4, 940 ) odio et corde concepta, indigentia Idigentia K 1 libido inexplebilis, desiderium libido eius, qui nondum adsit, videndi. distinguunt distingunt X illud etiam, ut libido sit earum rerum, quae dicuntur de quodam aut quibusdam, quae kathgorh/mata K a TH G opphm a T L fere X dialectici appellant, ut habere divitias, capere honores, indigentia diligentia X indigentia s V 3 quod verum videtur, etsi Cic. non bene expressit spa/nin duplici sensu adhiberi ( de re cf. St. fr. 3, 91 rerum ipsarum sit, sit Man. est ( def. Küh. ) ut honorum, ut St. fr. 3, 379 pecuniae. ut pec. et pec. H | |
|
