1. Cicero, Tusculan Disputations, 4.12-4.15, 4.60-4.62, 4.67 (2nd cent. BCE - 1st cent. BCE) Tagged with subjects: •feelings, natural capacity for Found in books: Graver (2007) 36, 200, 203, 204| 4.12. laetitia autem et libido in bonorum opinione versantur, cum libido ad id, quod videtur bonum, inlecta inlecta s iniecta X et sqq. cf. Barlaami eth. sec. Stoicos 2, 11 qui hinc haud pauca adsumpsit. inflammata rapiatur, laetitia ut adepta iam aliquid concupitum ecferatur et gestiat. natura natura s V rec naturae X (-re K) enim omnes ea, Stoic. fr. 3, 438 quae bona videntur, secuntur fugiuntque contraria; quam ob rem simul obiecta species est speciei est H speci est KR ( add. c ) speciest GV cuiuspiam, quod bonum videatur, ad id adipiscendum impellit ipsa natura. id cum constanter prudenterque fit, eius modi adpetitionem Stoici bou/lhsin BO gL AHClN KR bo gL HC in G bo ga HCin V appellant, nos appellemus appellemus We. appellamus X (apell G) cf. v. 26, fin. 3, 20 voluntatem, eam eam iam V illi putant in solo esse sapiente; quam sic definiunt: voluntas est, quae quid cum ratione desiderat. quae autem ratione adversante adversante Po. ( cf. p.368, 6; 326, 3; St. fr. 3, 462 a)peiqw=s tw=| lo/gw| w)qou/menon e)pi\ plei=on adversa X (d del. H 1 ) a ratione aversa Or. incitata est vehementius, ea libido est vel cupiditas effrenata, quae in omnibus stultis invenitur. 4.13. itemque cum ita ita om. H movemur, ut in bono simus aliquo, dupliciter id contingit. nam cum ratione curatione K 1 (ũ 2 ) animus movetur placide atque constanter, tum illud gaudium dicitur; cum autem iiter et effuse animus exultat, tum illa laetitia gestiens vel nimia dici potest, quam ita definiunt: sine ratione animi elationem. quoniamque, quoniam quae X praeter K 1 (quae del. V rec ) ut bona natura adpetimus, app. KR 2? (H 367, 24) sic a malis natura declinamus, quae declinatio si cum del. Bentl. ratione fiet, cautio appelletur, appellatur K 1 V rec s eaque intellegatur in solo esse sapiente; quae autem sine ratione et cum exanimatione humili atque fracta, nominetur metus; est igitur metus a a Gr.(?) s om. X ratione aversa cautio. cautio Cic. dicere debebat: declinatio 4.14. praesentis autem mali sapientis adfectio nulla est, stultorum stultorum Dav. stulta autem aegritudo est, eaque eaque Ba. ea qua X (ea qu e M 1 ) adficiuntur in malis opinatis animosque demittunt et contrahunt rationi non obtemperantes. itaque haec prima definitio difin. V est, ut aegritudo sit animi adversante ratione contractio. itaque ... 6 contractio Non. 93, 1 sic quattuor perturbationes sunt, tres constantiae, quoniam cf. Aug. civ. 14, 8 aegritudini nulla constantia opponitur. Sed omnes perturbationes iudicio censent fieri et St. fr. 3, 380 et 393 opinione. itaque eas definiunt pressius, ut intellegatur, non modo quam vitiosae, vitiose GKR sed etiam quam in nostra sint potestate. est ergo ergo igitur H s aegritudo aegritudo om. G 1 add. 1 et 2 opinio recens mali praesentis, in quo demitti contrahique animo rectum esse videatur, laetitia opinio recens boni praesentis, in quo ecferri ecferri haec ferri VK c (eff. K 2 ) rectum esse videatur, laetitia...15 videatur om. G 1, add. G 2 in mg. inf. ( lemmata laetitia metus adscr. 1 cf. praef. ) metus opinio impendentis mali, quod intolerabile intollerabile V esse videatur, libido lubido K, in lib. corr. G 1 (libido etiam in mg. ) R 1 opinio venturi boni, quod sit ex usu iam praesens esse atque adesse. 4.15. sed quae iudicia quasque opiniones perturbationum esse dixi, non in eis perturbationes solum positas esse dicunt, verum illa etiam etiam ilia H quae efficiuntur perturbationibus, ut aegritudo quasi morsum aliquem doloris efficiat, metus recessum quendam animi et fugam, laetitia profusam hilaritatem, libido lubido K x li bido R effrenatam effrenata X corr. K 2 R c adpetentiam. opinationem autem, quam in omnis definitiones superiores inclusimus, volunt esse inbecillam adsensionem. 4.60. sed omnis eius modi perturbatio animi animi enim V 1 placatione abluatur illa quidem, cum doceas nec nec s V 3 et X bonum illud esse, ex quo laetitia aut aut V et G 1 libido oriatur, nec malum, ex quo aut metus aut aegritudo; verum tamen haec est certa et propria sanatio, si doceas ipsas perturbationes per se esse vitiosas nec habere quicquam aut naturale aut necessarium, ut ut aut R 1 V ipsam ipsa GRV 1 aegritudinem leniri videmus, cum obicimus obicibus GKR maerentibus imbecillitatem inbecil itatem G animi ecfeminati, cumque eorum gravitatem constantiamque gravitate constantiaque GRV 1 laudamus, qui non turbulente humana patiantur. quod quidem solet eis etiam accidere, qui illa mala esse censent, ferenda ferendum K tamen aequo animo arbitrantur. arbitratur GRV 1 putat puta GRV 1 aliquis aliquid K idem fuit fort. in R (aliqui esse) esse voluptatem bonum, alius autem pecuniam; tamen et ille ab intemperantia et hic ab avaritia hic abaritia V 1 avocari potest. illa autem altera ratio et oratio, et oratio om. V quae simul et opinionem falsam falsa GRV 1 tollit et et om. K 1 aegritudinem aegritudine GRV 1 detrahit, est ea quidem utilior, sed raro proficit neque est ad volgus adhibenda. 4.61. quaedam autem sunt aegritudines, quas levare illa ulla V rec medicina nullo modo possit, ut, si quis aegre ferat nihil in se esse virtutis, nihil animi, nihil officii, nihil honestatis, propter mala is is ex si G 2 agatur G 1 quidem angatur, sed alia quaedam sit ad eum admovenda curatio, et talis quidem, quae possit esse omnium etiam de ceteris rebus discrepantium philosophorum. inter omnis enim convenire oportet commotiones animorum a recta ratione aversas esse vitiosas, vitiosas om. V 3 ut, etiamsi vel mala sint illa, quae quae ex quem V 3 metum aegritudinemve, vel vel ...17 vel Bentl. nec ... nec bona, quae cupiditatem laetitiamve moveant, tamen sit vitiosa ipsa commotio. constantem enim quendam volumus, sedatum, gravem, humana omnia spernentem spernentem Anon. ap. Lb. illum esse, quem prementem (praem. GKH)X ( vix Cice- ronianum, licet Sen. de ira 3, 6, 1 dicat : animus quietus semper, omnia infra se premens cf. Tusc. p. 405, 20 omnia subter se habet) praemeditantem Se. magimum et fortem virum virum add. G 3 dicimus. talis autem nec maerens nec timens nec cupiens nec gestiens esse quisquam potest. eorum enim haec sunt, qui eventus quae ventus G 1 ( corr. 1 ) V 1 ( corr. 3 ) humanos superiores quam suos animos esse ducunt. ducunt s di- cunt X 4.62. Quare omnium philosophorum, ut aut V ( exp. 3 ) ante dixi, una St. fr. 3, 488 cf. 474 ratio est medendi, ut nihil, quale sit illud quod perturbet animum, sed de ipsa sit sit add. G 2 perturbatione dicendum. itaque primum in ipsa cupiditate, cum id solum agitur ut ea tollatur, non est quaerendum, bonum illud necne sit quod lubidinem lib. H ( bis ) K 1 priore loco moveat, sed lubido ipsa tollenda est, ut, sive, sive ex sine V 3 quod honestum est, id sit summum bonum sive voluptas sive horum utrumque coniunctum sive tria illa genera bonorum, tamen, etiamsi etiamsi si H virtus KRH virtutis ipsius vehementior adpetitus sit, eadem sit sit add. G 1 omnibus ad deterrendum adhibenda oratio. continet autem omnem sedationem animi humana in conspectu posita natura; quae quo facilius expressa cernatur, explicanda est oratione communis condicio lexque vitae. constantem ... 393, 15 vitae H 4.67. illud iam supra supra cf. p. 368, 2 diximus, contractionem contractione X corr. V 3 s animi recte fieri numquam posse, elationem posse. aliter enim Naevianus ille gaudet Hector: Hect. profic. 15 haector GK h octor V( e2) Lae/tus sum lauda/ri me abs te, pa/ter, a laudato/ viro, aliter ille apud Trabeam: Trab. fr. 1 Le/na deleni/ta argento argento ex -tum V nu/tum observabi/t meum, Qui/d velim, quid stu/deam. adveniens di/gito impellam ia/nuam, genuam K Fo/res patebunt. de i/nproviso Chry/sis ubi me aspe/xerit, A/lacris ob via/m mihi veniet co/mplexum exopta/ns meum, Mi/hi se dedet. se dedit K sedet V quam haec pulchra putet, ipse iam dicet: Fo/rtunam ipsam antei/bo fortuni/s meis. | |
|
