4. Cicero, On The Ends of Good And Evil, 1.49 (2nd cent. BCE - 1st cent. BCE)
| 1.49. Eadem fortitudinis ratio reperietur. nam neque laborum perfunctio neque perpessio dolorum per se ipsa allicit nec patientia nec assiduitas assiduitates ANV nec vigiliae nec ea ea om. BE ipsa, quae laudatur, industria, ne fortitudo quidem, sed ista sequimur, ut sine cura metuque vivamus animumque et corpus, quantum efficere possimus, possimus AEN possumus molestia liberemus. ut enim mortis metu omnis quietae vitae status perturbatur, et ut succumbere doloribus eosque humili animo inbecilloque ferre miserum est, ob eamque debilitatem animi multi parentes, parentis R multi amicos, non nulli patriam, plerique autem se ipsos penitus perdiderunt, sic robustus animus et excelsus omni est liber cura et angore, cum et mortem contemnit, qua qui qui quia A 1 BE affecti sunt in eadem causa sunt, qua ante quam nati, et ad dolores ita paratus est, ut meminerit maximos morte finiri, parvos multa habere intervalla requietis, mediocrium nos esse dominos, ut, si tolerabiles sint, feramus, si minus, animo aequo e vita, cum ea non placeat, tamquam e theatro exeamus. quibus rebus intellegitur nec timiditatem ignaviamque vituperari nec fortitudinem patientiamque laudari suo nomine, sed illas reici, quia dolorem pariant, has optari, quia voluptatem. | |
|
5. Cicero, Tusculan Disputations, 1.94, 3.52, 3.54-3.55, 3.58, 3.74 (2nd cent. BCE - 1st cent. BCE)
| 1.94. cur? nam, reor, nullis, si vita longior daretur, posset esse iucundior; nihil enim est profecto homini hominis X prudentia dulcius, cf. Med. fr. 676 quam, ut quam ut quia utem K 1 cetera auferat, adfert certe senectus. Quae vero aetas longa est, aut quid omnino est post omnino add. V vet homini longum? nonne Mo/do pueros, pueri (i in r. V 1 ) V modo a/dulescentes i/n cursu a tergo i/nsequens Com. pall. inc. 43 actergo V 1 Ne/c opitis a/dsecuta est senectus? sed quia ultra nihil habemus, hoc longum dicimus. ducimus K Omnia ista, perinde ut cuique data sunt pro rata parte, ita aut longa aut parte avita longa GKR parte aucta l. in parte aut l. corr. V parte, ita aut Man. brevia dicuntur. apud Hypanim fluvium, qui ab Europae parte in Pontum influit, Aristoteles Arist. hist. an. 552b 18 ait bestiolas quasdam nasci, quae unum diem vivant. ex his igitur hora VIII quae mortua est, provecta aetate mortua est; quae vero occidente sole, decrepita, eo magis, si etiam solstitiali die. confer confert X ( corr. KV 1 ) nostram longissimam aetatem cum aeternitate: in eadem propemodum brevitate qua illae bestiolae reperiemur. reperiemus V 1 3.52. qui tum aegritudinem censent existere, si necopinato quid evenerit. est id quidem magnum, ut supra supra p. 332, 6 dixi; etiam Chrysippo Chrys. fr. eth. 417 crysippo X ita videri scio, quod provisum ante non sit, id ferire ferire fieri X corr. V c aut 1 vehementius; sed non sunt in hoc hic in hoc G ( exp. 2 ) omnia. quamquam hostium et ante hostium add. V 2 non male repens adventus advetus G 1 R 1 V 1 magis aliquanto aliquando X corr. V c aut 1 conturbat quam expectatus, et maris subita tempestas quam ante provisa terret provisitaret K 1 navigantes vehementius, et eius modi sunt pleraque. sed cum diligenter necopinatorum naturam consideres, nihil aliud reperias repperias G R 1 V nisi omnia videri subita maiora, et quidem ob duas causas, primum quod, quanta sint quae accidunt, post accidunt V c in mg. add. : et qualia, cum repente accidunt ( non inepte cf. p. 345, 21 ) considerandi spatium non datur, deinde, cum cum tum G videtur praecaveri potuisse, si provisum esset, quasi culpa contractum malum aegritudinem acriorem facit. 3.54. legimus librum Clitomachi, quem ille eversa Karthagine misit consolandi causa ad captivos, cives suos; in eo est disputatio scripta Carneadis, quam se ait in commentarium rettulisse. retulisse G 1 K ( ex retullisse 1 ) V cum ita positum esset, videri vidi G 1 fore in aegritudine sapientem patria capta, quae Carneades contra dixerit, scripta sunt. tanta igitur calamitatis praesentis adhibetur a philosopho medicina, quanta inveteratae inveterata X corr. s (in inveterata al. ) desideraretur V 2 ne desideratur quidem, nec, si aliquot aliquod G annis post idem ille liber captivis missus esset, volneribus mederetur, sed cicatricibus. sensim enim et pedetemptim progrediens extenuatur dolor, non quo ipsa res immutari soleat aut possit, sed id, quod ratio debuerat, usus docet, minora esse ea quae sint visa maiora. Quid ergo opus est, dicet aliquis, omnino ratione aut consolatione illa, ratione aut omnino consolatione ulla X illa s ( idem men- dum p. 353, 29 al. ) omnino ratione aut Po. qua solemus uti, cum levare dolorem maerentium volumus? 3.55. hoc enim fere tum habemus in promptu, promtu GR nihil oportere inopinatum videri. aut aut R, sed u del. R c qui sic VBM s videantur y non quia G 1 R 1, in mg. eodem signo addito quia recentia sunt, maiora videntur G 2 quia recentia sunt R vet (c ?) quia recentia sunt in textu habet K 1 maiora videntur add. K 2 ( item P) tolerabilius feret incommodum, qui cognoverit cognoverint X corr. R 2 V c necesse esse homini tale aliquid accidere? haec enim oratio de ipsa summa mali nihil detrahit, tantum modo adfert, nihil evenisse quod non opidum fuisset. neque tamen genus id orationis in consolando non valet, sed id haud sciam an plurimum. * ergo ista necopinata non habent tantam vim, ut aegritudo ex is omnis oriatur; feriunt enim fortasse gravius, non id efficiunt, ut ea, quae accidant maiora videantur: sic VBM s videantur y non quia G 1 R 1, in mg. eodem signo addito quia recentia sunt, maiora videntur G 2 quia recentia sunt R vet (c ?) quia recentia sunt in textu habet K 1 maiora videntur add. K 2 ( item P) quia recentia sunt, maiora videntur, non quia repentina. Ergo... 18 repentina verba ipsa sana sunt ( cf. Herm. XLI p. 324 ), sed non suo loco posita. a Cicerone ipso, ut argumentationem §§ 52–54 concluderent, in chiro- grapho postea adscripta, ab Attici librariis autem falso loco inserta esse videntur. (nam id efficiunt ... videantur, sed maiora videntur, quia recentia sunt, non quia repentina We. ut ea quae accidant, mala videantur ... non quia repentina, mala Se, Jb. d. ph. V. 24 p. 244 ) 3.58. similiter commemorandis exemplis orbitates quoque liberum liberorum V c praedicantur, eorumque, eorum quoque K 1 qui gravius ferunt, luctus aliorum exemplis leniuntur. sic perpessio ceterorum facit, ut ea quae acciderint multo minora maiora ex minora V c quam quanta sint existimata, videantur. ita fit, sensim cogitantibus ut, quantum sit ementita opinio, appareat. atque hoc idem et Telamo ille declarat: ego cum genui et Theseus: futuras mecum commentabar miserias tum morituros scivi et ei rei sustuli add. R 2, moriturum scivi V 3 et Anaxagoras: sciebam me genuisse mortalem. cf. p. 332, 9 sqq. hi enim omnes diu cogitantes de rebus humanis intellegebant eas nequaquam pro opinione volgi esse extimescendas. extimescendas KR 1 existimescendas R c G existimiscendas G 1 e corr. V et mihi quidem videtur idem fere accidere is qui ante meditantur, quod is quibus medetur dies, nisi quod ratio ratio V ratione GKR ( unde in hoc quae- dam 2? ) quaedam sanat illos, hos ipsa natura intellecto eo quod rem continet, illud illud continet X trp. B malum, quod opinatum sit esse maxumum, nequaquam esse tantum, ut vitam beatam possit evertere. 3.74. Sed nimirum hoc maxume maxumum X me ss. B est exprimendum, exprimendum X ( con- fessio adversariis exprimenda est cf. Verr. 4, 112 Liv. 21, 18, 5 Lucan. 6, 599 manibus exprime verum ) experimentum ( et antea maxumum) edd. ( sed hoc uerbum Tullianum non est, illudque hanc—diuturna ratione conclusum, non ex experientia sumptum ) cum constet aegritudinem aegritudinem V -ne GKR vetustate tolli, tollit X sed ult. t eras. V hanc vim non esse in die diē V positam, sed in cogitatione diuturna. diurna X corr. B 1 s nam si et eadem res est et idem est homo, qui potest quicquam de dolore mutari, si neque de eo, propter quod dolet, quicquam est mutatum neque de eo, qui qui quod G 1 dolet? cogitatio igitur diuturna diurna X corr. B 1 s nihil esse in re mali dolori medetur, non ipsa diuturnitas. Hic mihi adferunt mediocritates. mediocritas X -tates V c Non. quae si naturales sunt, quid opus est consolatione? at hae mihi afferentur med.... 24 consolatione Non. 29, 27 natura enim ipsa terminabit modum; sin opinabiles, opinio tota tollatur. Satis dictum esse arbitror aegritudinem esse opinionem mali praesentis, satis arbitror dictum esse ... 355, 1 praesentis H in qua opinione illud insit, ut aegritudinem suscipere oporteat. | |
|
