Tiresias: The Ancient Mediterranean Religions Source Database

2385

Cicero, Tusculan Disputations, 3.74-3.75
NaN
NaN

Intertexts (texts cited often on the same page as the searched text):

33 results
1. Aeschines, Against Ctesiphon, 77 (4th cent. BCE - 4th cent. BCE)
2. Aristotle, Nicomachean Ethics, 1.6, 1096b3, 1096b4, 1096b5, 1174a17 (4th cent. BCE - 4th cent. BCE)
3. Aristotle, Rhetoric, 2.3, 1380b5 (4th cent. BCE - 4th cent. BCE)
4. Epicurus, Letter To Menoeceus, 126 (4th cent. BCE - 3rd cent. BCE)
5. Cicero, Brutus, 1.9 (2nd cent. BCE - 1st cent. BCE)
6. Cicero, Brutus, 1.9 (2nd cent. BCE - 1st cent. BCE)
7. Cicero, On The Ends of Good And Evil, 3.62, 5.31-5.32 (2nd cent. BCE - 1st cent. BCE) 3.62. Pertinere autem ad rem arbitrantur intellegi natura fieri ut liberi a parentibus amentur. a quo initio profectam communem humani generis societatem persequimur. quod primum intellegi debet figura membrisque corporum, quae ipsa declarant procreandi a natura habitam esse rationem. neque vero haec inter se congruere possent, possent N 2 possint ut natura et procreari vellet et diligi procreatos non curaret. atque etiam in bestiis vis naturae perspici potest; quarum in fetu et in educatione laborem cum cernimus, naturae ipsius vocem videmur audire. quare ut perspicuum est natura nos a dolore add. P. Man. abhorrere, sic apparet a natura ipsa, ut eos, quos genuerimus, amemus, inpelli. 5.31. Quamquam quid est, quod magis perspicuum sit, quam non modo carum sibi quemque, verum etiam add. cod. Glogav., P. Man. vehementer carum esse? quis est enim aut quotus quisque, cui, quisque est cui Non. mors cum adpropinquet, adpr. Non. appr. non 'refugiat fugiat Non. ti/mido sanguen timido sanguen Non. timidos anguis BERN 1 timido sanguis N 2 V a/tque exalbesca/t metu'? quis est ... metu Non. p. 224 etsi hoc quidem est in vitio, dissolutionem naturae tam valde perhorrescere—quod item est reprehendendum in dolore—, sed quia fere sic afficiuntur omnes, satis argumenti est ab interitu naturam abhorrere; idque quo magis quidam ita faciunt, ut iure etiam reprehendantur, hoc magis intellegendum est haec ipsa nimia in quibusdam futura non fuisse, nisi quaedam essent modica natura. modica natura essent BE nec vero dico eorum metum mortis, qui, quia privari se vitae bonis arbitrentur, aut quia quasdam post mortem formidines extimescant, aut si metuant, ne cum dolore moriantur, idcirco mortem fugiant; in parvis enim saepe, qui nihil eorum cogitant, si quando iis ludentes minamur praecipitaturos alicunde, alicunde edd. aliunde extimescunt. quin etiam 'ferae', inquit Pacuvius, 'qui/bus abest ad prae/cavendum inte/llegendi astu/tia', astutia N 2 V astutias iniecto terrore mortis 'horrescunt'. quis autem de ipso sapiente aliter existimat, quin, etiam cum decreverit esse moriendum, tamen discessu a suis atque ipsa relinquenda luce moveatur? 5.32. maxime autem in hoc quidem genere vis est perspicua naturae, cum et mendicitatem multi perpetiantur, ut vivant, et angantur adpropinquatione mortis confecti homines senectute et ea perferant, quae Philoctetam videmus in fabulis. qui cum cruciaretur non ferendis doloribus, propagabat tamen vitam aucupio, 'sagittarum sagittarum om. BE ictu ictu add. Se. configebat tardus celeres, stans volantis', ut apud Accium accium R actium est, pennarumque contextu corpori tegumenta faciebat. 3.62.  "Again, it is held by the Stoics to be important to understand that nature creates in parents an affection for their children; and parental affection is the source to which we trace the origin of the association of the human race in communities. This cannot but be clear in the first place from the conformation of the body and its members, which by themselves are enough to show that nature's scheme included the procreation of offspring. Yet it could not be consistent that nature should at once intend offspring to be born and make no provision for that offspring when born to be loved and cherished. Even in the lower animals nature's operation can be clearly discerned; when we observe the labour that they spend on bearing and rearing their young, we seem to be listening to the actual voice of nature. Hence as it is manifest that it is natural for us to shrink from pain, so it is clear that we derive from nature herself the impulse to love those to whom we have given birth. 5.31.  Yet what fact is more self-evident than that every man not merely loves himself, but loves himself very much indeed? For who is there, what percentage of mankind, whose 'Blood does not ebb with horror, and face turn pale with fear,' at the approach of death? No doubt it is a fault to recoil so violently from the dissolution of our being (and the same timidity in regard to pain is blameworthy); but the fact that practically everybody has this feeling is conclusive proof that nature shrinks from destruction; and the more some people act thus — as indeed they do to a blameworthy degree — the more it is to be inferred that this very excess would not have occurred in exceptional cases, were not a certain moderate degree of such timidity natural. I am not referring to the fear of death felt by those who shun death because they believe it means the loss of the good things of life, or because they are afraid of certain horrors after death, or if they dread lest death may be painful: for very often young children, who do not think of any of these things, are terribly frightened if in fun we threaten to let them fall from a height. Even 'wild creatures,' says Pacuvius, 'Lacking discourse of reason To look before,' when seized with fear of death, 'bristle with horror.' 5.32.  Who does not suppose that the Wise Man himself, even when he has resolved that he must die, will yet be ')" onMouseOut="nd();"affected by parting from his friends and merely by leaving the light of day? The strength of natural impulse, in this manifestation of it, is extremely obvious, since many men endure to beg their bread in order that they may live, and men broken with age suffer anguish at the approach of death, and endure torments like those of Philoctetes in the play; who though racked with intolerable pains, nevertheless prolonged life by fowling; 'Slow he pierced the swift with arrows, standing shot them on the wing,' as Attius has it, and wove their plumage together to make himself garments.
8. Cicero, Letters, 12.15 (2nd cent. BCE - 1st cent. BCE)
9. Cicero, Letters, 12.15 (2nd cent. BCE - 1st cent. BCE)
10. Cicero, Letters, 12.15 (2nd cent. BCE - 1st cent. BCE)
11. Cicero, Letters To His Friends, 4.5-4.6, 5.16 (2nd cent. BCE - 1st cent. BCE)
12. Cicero, Epistulae Ad Quintum Fratrem, 12.15 (2nd cent. BCE - 1st cent. BCE)
13. Cicero, Tusculan Disputations, 1.94, 3.24-3.25, 3.28-3.50, 3.52, 3.54-3.55, 3.58, 3.61, 3.63-3.70, 3.72, 3.75-3.80, 3.82-3.83, 4.11-4.14, 4.21, 4.38-4.62, 4.64, 4.67, 4.83-4.84 (2nd cent. BCE - 1st cent. BCE) 1.94. cur? nam, reor, nullis, si vita longior daretur, posset esse iucundior; nihil enim est profecto homini hominis X prudentia dulcius, cf. Med. fr. 676 quam, ut quam ut quia utem K 1 cetera auferat, adfert certe senectus. Quae vero aetas longa est, aut quid omnino est post omnino add. V vet homini longum? nonne Mo/do pueros, pueri (i in r. V 1 ) V modo a/dulescentes i/n cursu a tergo i/nsequens Com. pall. inc. 43 actergo V 1 Ne/c opitis a/dsecuta est senectus? sed quia ultra nihil habemus, hoc longum dicimus. ducimus K Omnia ista, perinde ut cuique data sunt pro rata parte, ita aut longa aut parte avita longa GKR parte aucta l. in parte aut l. corr. V parte, ita aut Man. brevia dicuntur. apud Hypanim fluvium, qui ab Europae parte in Pontum influit, Aristoteles Arist. hist. an. 552b 18 ait bestiolas quasdam nasci, quae unum diem vivant. ex his igitur hora VIII quae mortua est, provecta aetate mortua est; quae vero occidente sole, decrepita, eo magis, si etiam solstitiali die. confer confert X ( corr. KV 1 ) nostram longissimam aetatem cum aeternitate: in eadem propemodum brevitate qua illae bestiolae reperiemur. reperiemus V 1 3.24. Est igitur causa omnis in opinione, nec vero aegritudinis St. fr. 3, 385 solum, sed etiam reliquarum omnium perturbationum, quae sunt genere quattuor, partibus plures. nam cum omnis perturbatio sit animi motus vel rationis expers vel rationem aspers vel rationi non oboediens, isque motus aut boni aut mali opinione citetur bifariam, quattuor perturbationes aequaliter distributae sunt. nam duae sunt ex opinione boni; quarum altera, voluptas gestiens, id est praeter modum elata aelata G 1 R 1 laetitia, opinione praesentis magni alicuius boni, altera, cupiditas, quae recte vel libido dici potest, quae est inmoderata adpetitio opinati magni boni rationi non obtemperans, post obtemperans add. vel cupiditas recte vel libido dici potest X quae retinent sec. Dav. edd., in v. 17. 8 verba cupiditas — potest delentes. sed ut voluptatis sic cupi- ditatis nomen appositionis locum tenere debebat. de cupiditate autem praedicandam erat 'opinione futuri boni turbatur'; quod cum iam in enuntiato relativo expressum esset, anacoluthon natum est. ad boni 17 V c in mg. adscr. : et quidem magis significat nomen libidinis magnitudinem erroris. itaque in ea cupiditate quae flagrantissima est proprie plerumque nomen hoc ponitur si omnis appetitio opinati boni haec] ut H 3.25. —ergo haec duo genera, voluptas gestiens et libido, bonorum opinione turbantur, ut ut in at corr. V 2 duo reliqua, metus et et om. H s aegritudo, malorum. nam et metus est post metus add. V c s non male. opinio magni mali inpendentis inpendentes G 1 R 1 V 1 ( corr. G 2 R 1 V 1 ) et aegritudo est opinio magni mali praesentis, et quidem recens opinio talis mali, ut in eo rectum recte H videatur esse angi, id autem est, ut ut om. G 1 dolore V is qui doleat oportere opinetur se dolere. his autem perturbationibus, quas in quas in quasi in GKH quas in R vitam vitam Lb. vita ( cf. off. 3,34 ) homini H hominum stultitia quasi quasdam Furias inmittit atque incitat,, 3 omne ... 330, 4 incitat H omnibus viribus atque opibus repugdum est, si volumus hoc, quod datum est vitae, tranquille placideque traducere. Sed cetera alias; nunc aegritudinem, si possumus, depellamus. id enim sit sit (si V 1 )] est Bouh. sed cf. fin. 4,25 propositum, quandoquidem eam tu videri tibi in sapientem cadere dixisti, quod ego nullo modo existimo; taetra enim res est, misera, detestabilis, omni omne GRV ( corr. R 1 V 1 ) contentione, velis, ut ita dicam, remisque fugienda. 3.28. Atque hoc quidem perspicuum est, tum tum add. G 2 aegritudinem existere, cum quid ita visum sit, ut magnum quoddam malum adesse et urgere videatur. Epicuro autem placet opinionem mali aegritudinem esse ea ante esse add. V 2 natura, esse, ea natura Usen. Ep. fr. 444 ( sed cf. 334,14 necesse esse eqs.) ex opinione pro opinionem Sey. efficere pro esse Bai. cf. quae dixi Herm. XLI 323 ut, quicumque intueatur in aliquod maius malum, si id sibi accidisse opinetur, sit continuo in aegritudine. aegritudinem X Cyrenaici non omni malo malo modo R 1 aegritudinem aegritudine GK 1 effici censent, sed insperato et necopinato malo. est id quidem non mediocre ad aegritudinem augendam: videntur enim omnia repentina graviora. ex hoc et illa iure laudantur: E/go cum genui, tu/m morituros moriturum et huic rei Sen. ad Pol. 11, 2 sci/vi et ei rei Enn. Telam. sc. 312. cf. Hier. epist. 60, 5 su/stuli. Prae/terea praeterea ae in r. V c ad Troia/m cum misi ob de/fendendam Grae/ciam, Sci/bam scibam Fronto p. 217 sciebam me in morti/ferum bellum, no/n in epulas mi/ttere. 3.29. haec igitur praemeditatio futurorum malorum lenit eorum adventum, quae venientia longe ante videris. itaque apud Euripiden a Theseo dicta laudantur; licet Eurip. fr. 964 euripidĕ K thesseo GKR 1 enim, ut saepe facimus, in Latinum illa convertere: Nam qui hae/c audita a do/cto meminisse/m viro, Futu/ras mecum co/mmentabar mi/serias: Aut mo/rtem acerbam aut alt. aut add. G 2 exilii X e/xili maesta/m fugam Aut se/mper aliquam mo/lem meditaba/r mali, Ut, si/ qua invecta di/ritas casu/ foret, Ne me i/nparatum cu/ra lacerare/t repens. lacerare trepens G 1 R 1 3.30. quod autem Theseus a docto se audisse dicit, id de se ipso de ipso K 1 ( ex dese ipse) V 1 (se add. 1 ) Anax. A 33 loquitur Euripides. fuerat enim auditor Anaxagorae, quem ferunt nuntiata morte filii dixisse: sciebam me genuisse mortalem. quae vox declarat is esse haec acerba, quibus non fuerint cogitata. ergo id quidem non dubium, quin omnia, quae mala putentur, sint inprovisa graviora. itaque quamquam non haec una res efficit maximam aegritudinem, tamen, quoniam multum potest provisio animi et praeparatio ad minuendum dolorem, sint semper omnia homini humana meditata. et et ex e V c nimirum haec est illa praestans et divina sapientia, et perceptas penitus et pertractatas res humanas habere, nihil admirari, ammirari GR 1 V cum acciderit, nihil, ante quam evenerit, non evenire posse arbitrari. Quam ob rem o/mnis, cum secu/ndae res sunt ma/xume, tum ma/xume tum maxume add. K c maxime alt. loco GRV bis H Medita/ri secum opo/rtet, quo pacto a/dversam adversum KRH aerumna/m ferant. fuerant H ferat K 1 Peri/cla, pericula X damna pe/regre rediens se/mper secum co/gitet, pericla damna exilia peregre rediens semper cogitet Ter. codd. Aut fi/li filii p. X peccatum au/t uxoris mo/rtem aut morbum fi/liae, Commu/nia esse haec, ne/ quid horum umquam a/ccidat animo/ novum; c. e. haec, fieri posse, ut ne quid animo sit novom Ter. Quicqui/d praeter praeter propter K spem eve/niat, omne id de/putare esse i/n lucro. ergo .. 22 lucro H ... 22 Ter. Phormio 241–6 ergo hoc hoc ex haec G 2 Terentius a philosophia sumptum cum tam commode dixerit, nos, e quorum fontibus id haustum est, non et dicemus hoc melius et constantius sentiemus? 3.31. hic est enim ille voltus semper idem, quem dicitur Xanthippe praedicare solita in et in G ( exp. 2 ) viro suo fuisse Socrate: socrate V 2 B e corr. M socratem KRV 1 socratam G ( ss. 2 ) del. Ba. def. Va. opp. 2 p. 130 eodem semper se vidisse exeuntem et ante exeuntem add. V c illum domo et revertentem. Nec vero ea frons erat, quae M. Crassi quem crassi V 1 que crassi G 1 illius veteris, quem semel ait in omni vita risisse riesisse R 1 risisse, sed prius i in r. GV Luc. fr. 1300 Lucilius, sed tranquilla et serena; sic enim accepimus. iure autem erat semper idem voltus, cum mentis, a qua is fingitur, nulla fieret fieret R ( R c? ) fieret V (t a m. 2 ) fieri G 1 K mutatio. quare accipio equidem quidem G 1 a Cyrenaicis haec arma contra casus et eventus, quibus eorum advenientes impetus diuturna praemeditatione frangantur, frangatur R 1 simulque iudico malum illud opinionis esse, non naturae; si enim in re esset, esset s We. essent cur fierent provisa leviora? 3.32. Sed est, isdem de rebus quod dici possit subtilius, si prius Epicuri sententiam viderimus. qui censet Epic. fr. 444 necesse esse omnis in aegritudine esse, qui se in malis esse arbitrentur, sive illa ante provisa et expectata sint sive inveteraverint. nam neque vetustate minui mala nec fieri praemeditata leviora, stultamque etiam esse meditationem futuri mali aut fortasse ne futuri quidem: satis esse odiosum malum omne, cum venisset; cum venisset ex conv. K 2 qui autem semper cogitavisset accidere posse aliquid adversi, ei fieri illud sempiternum malum; si vero ne futurum quidem sit, sit ex si V c frustra suscipi miseriam voluntariam; voluntariam add. GR 1 in fine pag. ita semper angi aut accipiendo aut cogitando malo. 3.33. Levationem autem aegritudinis in duabus rebus ponit, avocatione a cogitanda molestia et revocatione revocationem GKV 1 ad contemplandas voluptates. parere pareri GR 1 ( corr. 1 ) V 1 ( corr. 2 ) enim censet animum rationi posse et, quo illa ducat, sequi. vetat igitur ratio intueri molestias, abstrahit ab acerbis cogitationibus, hebetem habetem V 1 aciem ad miserias contemplandas facit; facit add. V c ( ante aciem We. ft. rectius cf. docere 220,13 sed cf. off. 1, 12 extr. al. ) om. cett. a quibus cum cecinit cecidit X corr. 2 receptui, inpellit receptuimpellit VHK c (receptaimp. K 1 )G 2 (receptum pellit 1 ) receptū impellit R rursum et incitat ad conspiciendas totaque mente contrectandas contractandas K ( ex -tes 1 ) H varias voluptates, vetat... 335, 4 voluptates H quibus ille et praeteritarum memoria et spe consequentium sapientis vitam refertam putat. refert amputat G 1 R 1 V 1 Haec nostro more nos diximus, Epicurii epicurei R c K 2 dicunt suo; sed quae quae ex qui V 2 dicant, videamus, quo modo, neglegamus. 3.34. Principio male reprehendunt praemeditationem rerum futurarum. nihil est enim quod tam optundat optundat V (at in r. ) R c optundet GR 1 obtundet HK 1 (-at 2 ) elevetque aegritudinem quam perpetua in omni vita cogitatio nihil esse quod non accidere possit, quam meditatio condicionis conditionis X humanae, quam vitae lex commentatioque parendi, quae non hoc adfert, ut semper maereamus, sed ut numquam. neque enim, qui rerum naturam, qui vitae varietatem, qui inbecillitatem imb. KR c H generis humani cogitat, maeret, cum haec cogitat, sed tum vel vel om. H maxime sapientiae fungitur munere: utrumque enim consequitur, ut et considerandis rebus humanis proprio ad proprio in mg. adscr. non V rec philosophiae fruatur fruatur fungatur Man. ( sed phil. off. est 'id quod homini praestare potest ac debet philo- sophia' ) officio et adversis casibus triplici consolatione sanetur, sanentur X corr. K 2 R 2 V 2 primum quod nihil ei accidit nisi quod posse accidere diu cogitaverit, suppl. Po. cogitavit pro -erit Dav. quae cogitatio una maxime molestias omnis extenuat et diluit, deinde quod humana humane humana humane humane KV 1 (hu- mana add. 2 ) H humana G human e R ( del. c ) cf. Ps. Plut. cons. ad Ap. 118 c fe/rein ta\ a)nqrw/pina a)nqrwpi/nws ferenda intellegit, postremo quod videt malum nullum esse nisi culpam, culpam autem nullam esse, cum id, quod ab homine non potuerit praestari, praestari vel praecaveri R vet sed cf. ( etiam ad ea quae hic antecedunt ) epist. 6,1, 4 ( et 9,16,5 ) evenerit. nihil ... 336,2 evenerit H 3.35. Nam revocatio avocatio V 2 illa, quam adfert, adfret G 1 K 1 cum a contuendis nos malis avocat, nulla est. non est enim in nostra potestate fodicantibus is his W eis Non. opinemur] -mur in r. G 2 -ur in r. V 1? rebus, quas malas esse opinemur, dissimulatio vel oblivio: on... 6 oblivio Non. 66, 15 lacerant, vexant, stimulos admovent, ignis adhibent, respirare non sinunt, et tu oblivisci iubes, quod contra naturam est, qui, quod a natura add. Tr. quia natura X datum est, auxilium extorqueas inveterati doloris? est enim tarda illa quidem quidam V 1 medicina, sed tamen magna, quam adfert longinquitas et dies. Iubes me bona cogitare, oblivisci malorum. diceres aliquid, et magno quidem philosopho dignum, si ea bona esse sentires, quae essent homine dignissima. Pythagoras mihi si diceret aut Socrates aut Plato: 3.36. quid iaces aut quid maeres aut cur succumbis cedisque fortunae? quae quae om. G 1 pervellere te forsitan potuerit et pungere, non potuit certe vires frangere. magna vis est in virtutibus; eas excita, si forte dormiunt. iam tibi aderit princeps fortitudo, quae te animo tanto esse coget, ut omnia, quae possint homini evenire, contemnas et pro nihilo putes. aderit temperantia, quae est eadem moderatio, a me quidem paulo ante appellata frugalitas, quae te turpiter et nequiter facere nihil patietur. patiatur X ( cf. coget 21 dicet 28) quid est autem nequius aut turpius ecfeminato eff. G 1 e corr. R 2 V rec viro? ne iustitia quidem sinet te ista facere, cui minimum esse videtur in hac causa loci; loqui X corr. V c? quae tamen ita dicet dupliciter esse te iniustum, cum et alienum adpetas, appetas V 2 qui mortalis natus condicionem conditionem GKV postules inmortalium et graviter feras te, quod utendum acceperis, reddidisse. 3.37. prudentiae vero quid quod R 1 respondebis docenti virtutem sese esse contentam, quo modo ad bene vivendum, sic etiam ad beate? quae si extrinsecus religata pendeat et non et oriatur et ante oriatur om. KR a se et rursus ad se revertatur et omnia sua complexa nihil quaerat aliunde, non intellego, cur aut verbis tam vehementer orda aut re tantopere expetenda videatur —ad haec bona me me V ( eras. si) si revocas, Epicure, pareo, sequor, utor te ipso duce, obliviscor etiam malorum, ut iubes, eoque facilius, quod ea ne in malis quidem ponenda censeo. sed traducis cogitationes meas ad voluptates. quas? corporis, credo, aut quae propter corpus vel recordatione vel spe cogitentur. num quid est aliud? rectene interpretor interprecor K 1 V sententiam tuam? solent enim isti negare nos intellegere, quid dicat Epicurus. 3.38. hoc dicit, et hoc ille acriculus agriculus X corr. V c me audiente Athenis senex Zeno, istorum acutissimus, contendere et magna voce dicere solebat: eum esse Epic. fr. 446 beatum, qui praesentibus voluptatibus frueretur confideretque se fruiturum aut in omni aut in magna parte vitae dolore non interveniente, aut si interveniret, si summus foret, futurum brevem, sin productior, plus habiturum iucundi quam mali; haec cogitantem fore beatum, praesertim cum cum add. V c si s R 2 ( ft. rectius, sed cf. fin. 1, 41 ad ea cum accedit) om. X et ante perceptis bonis contentus esset et nec mortem nec deos extimesceret. add. Hei. habes formam Epicuri vitae beatae verbis Zenonis expressam, nihil ut possit negari. Quid ergo? 3.39. huiusne vitae propositio et cogitatio aut Thyestem levare poterit aut Aeetam, aetam X ( ex aetem K 1 ) oetam K 2 R c? cf. p. 331,3 de quo paulo ante dixi, aut Telamonem pulsum patria exulantem atque egentem? in quo haec admiratio fiebat: Hi/cine hicine BR 2 haecine X est ille Te/lamon, Telamo Turn. sed cf. Str. p. 64 modo quem glo/ria ad caelum e/xtulit, Quem a/spectabant, cui/us ob os Grai Graii s Graj La. Lucr. 3, 374. cf. epist. 9, 26 o/ra obverteba/nt sua? Trag. inc. 93 3.40. quodsi cui, ut ait idem, simul animus cum re concidit animus rem condidit X corr. V c s , a gravibus illis antiquis philosophis petenda medicina est, non est non V est si non X ab his voluptariis. quam enim isti bonorum copiam dicunt? fac sane esse summum bonum non dolere—quamquam id non vocatur voluptas, sed non necesse est nunc omnia—: idne est, quo traducti luctum levemus? sit sane summum malum dolere: dolore in dolere corr. G 2 K 2 V 2 in eo igitur qui non est, si malo careat, continuone fruitur summo bono? 3.41. Quid tergiversamur, Epicure, nec fatemur eam nos dicere voluptatem, quam tu idem, cum os perfricuisti, soles dicere? sunt haec tua verba necne? in eo quidem libro, qui continet Epic. p. te/lous fr. 67 p. 119, 16 omnem disciplinam tuam,—fungar enim iam interpretis munere, ne quis me putet fingere—dicis haec: nec equidem habeo, quod intellegam bonum illud, detrahens eas voluptates quae sapore percipiuntur, detrahens eas quae rebus percipiuntur veneriis, detrahens eas quae rebus percipiuntur venereis detrahens add. in mg. V c om. rell. cf. praef. et locos ab Usenero ad fr. 67 congestos eas quae auditu e e Sor. et ( cf. 23 ex formis) cantibus, detrahens eas etiam quae ex formis percipiuntur oculis detrahens eas supra oculis add. K 2 suavis motiones, sive quae aliae voluptates in toto homine gignuntur quolibet quelibet V 1 quodlibet K 1 sensu. nec vero ita dici potest, mentis laetitiam solam esse in bonis. laetantem enim mentem ita novi: spe eorum omnium, quae supra dixi, fore forte G 1 K 1 ut natura is natura is naturalis X natura iis s potiens dolore careat. 3.42. atque haec quidem his verbis, quivis ut intellegat, quam voluptatem norit Epicurus. deinde paulo infra: saepe quaesivi inquit Epic. ib. fr. 69 ex is qui appellabantur sapientes, quid haberent quod in bonis quid in boni GV (quod V 2 ) R 1 (in exp. 1 ) quidboni K 1 quid in bonis K 2 B quod in bono Gr. relinquerent, si illa detraxissent, nisi si vellent voces iis fundere: nihil ab is potui cognoscere. qui si virtutes ebullire volent et sapientias, sapientiam V 2 nihil aliud dicent nisi eam viam, vi am K viam V ( exp. 2 ) vim quae fiant ureae vol. Non. quae G qua efficiantur eae eae haec K voluptates quas supra dixi. qui si ... 7 dixi Non. 26, 19 quae secuntur, sequuntur GR in eadem sententia sunt, totusque liber, qui est alt. est om. X add. V 2 de summo bono, refertus est et verbis et sententiis talibus. 3.43. ad hancine igitur vitam Telamonem illum revocabis, ut leves aegritudinem, et si quem tuorum adflictum maerore videris, videbis R 1 huic ut huic V tu huic Str. p. 58 ( non male, sed v. 10 ut pro et Non. C A D A ) acipenserem accipenserem X ( cf. fat. fr. 5 ) accipienserem Non. V 2 ( pen) (acup. fin. 2,91 cf. 24. 5 ) potius quam aliquem Socraticum libellum dabis? et si... 12 dabis Non. 550, 18 hydrauli h gD PA l l fere X hydraulis V 2 hortabere ut audiat voces potius quam Platonis? expones, exponens X corr. V 2 quae spectet, spectat K florida et varia? fasciculum ad naris admovebis? incendes odores et sertis redimiri iubebis et rosa? si vero aliquid etiam—, tum plane luctum omnem absterseris. 3.44. haec Epicuro confitenda sunt aut ea, quae modo expressa ad verbum dixi, tollenda de libro vel totus liber potius abiciundus; est enim confertus voluptatibus. Quaerendum igitur, quem ad modum aegritudine privemus privemur X corr. K 2 R 2 V 3 eum qui ita dicat: Pol mi/hi fortuna ma/gis nunc defit qua/m quam quod G 1 genus. Enn. Thyest. sc. 354 Na/mque namque neque K regnum su/ppetebat mi, mihi X corr. Grotius u/t scias, quanto e/ loco, Qua/ntis opibus, qui/bus de rebus la/psa fortuna a/ccidat. occidat Ribb. sed cf. Th. l. l. I p. 290 quid? huic calix mulsi impingendus est, ut plorare desinat, quid? plorare se desinat Non. 545, 20 aut aliquid eius modi? ecce tibi ex altera parte ab eodem poëta; ex opibus summis opis egens, Hector, haector X tuae —huic subvenire debemus; quaerit enim auxilium: Qui/d petam prae/sidi praesidii X aut e/xequar quo/ve nunc Ennius Andr. sc. 85. 6 Au/xilio e/xili exilii X (exillii K 1 ) de hiatu cf. Plaut. Aul. 142 al. ( Jacobsohn, Quaest. Plaut. Gött. 1904 p. 21 ) au/t fugae fugae s Bentl. fuga fre/ta sim? A/rce et urbe o/rba sum. quo a/ccidam? accedam X (accedam' K) corr. s quo a/pplicem? Cui/ nec arae pa/triae domi stant, fra/ctae et disiectae/ iacent, Fa/na flamma de/flagrata, to/sti alti alii X corr. M 2 s stant pa/rietes De/formati atque a/biete crispa— scitis quae sequantur, et illa in primis: ilium primis X corr. Tr. illud in primis V c s cf. p. 260, 26 O pa/ter, o patria, o Pri/ami domus, Saeptum a/ltisono cardi/ne templum! Vidi e/go te adstante dstantem X ( def. Va. ) sed m eras. in V astante p. 260, 22 ope ba/rbarica Tecti/s caelatis la/queatis, Auro e/bore instructam re/gifice. regificem X sed m exp. K 1 B 3.45. o poëtam egregium! quamquam ab his cantoribus Euphorionis Euphorioneis V ei in r. 1autc contemnitur. sentit omnia repentina et necopinata esse graviora; exaggeratis igitur regiis regis X corr. s opibus, quae videbantur sempiternae fore, quid adiungit? Haec o/mnia vidi infla/mmari, Enn. ib. 92.97 cf. p.260, 22 sqq. Priamo/ vi vitam evi/tari, Iovis a/ram sanguine sanguine KR c Non. sanguinem GR 1 V tu/rpari. Iovis... turpari Non. 181, 1 3.46. praeclarum carmen! est enim et rebus et verbis et modis lugubre. Eripiamus huic aegritudinem. quo modo? conlocemus in culcita plumea, psaltriam adducamus, eripiamus ... 341, 1 adducamus Non. 542, 17 aducamus G 1 R 1 V 1 ( corr. G 2 R c V 2 ) demus damus X supra a scr. V c aut 1 hedycrum, hedrycrum G 1 R 1 V 1 aut c hedrycum R 1 V 1 aedricrum G od. add. Po. psaltriam adducamus, hedychri incendamus scut. Mdv., sed he- dychrum unguentum est non suffimentum, Diosc, 1.58 al. nihil add. Se neque G. Dittmann qui litteris ad me datis scutellam idem esse statuit atque scutram Plaut. Persa 89 Cato agr. 157, 11; sed cf. p. 339, 15; 431, 27 odorum incendamus scutellam, dulciculae potionis aliquid videamus dulciculae videamus Prisc. GL. II p. 105, 21 Anon. Class. auct. ed. Mai 8, 165 et cibi? haec tandem bona sunt, quibus aegritudines gravissumae detrahantur? tu enim paulo ante ne intellegere interrogandi signa pos. Po. cf. § 43. 4 quidem te te quidem, W corr. Lb. We. cl. v. 24, ac. 2, 140. fin. 2, 7. 20. 30. nat. deor. 1, 111 alia ulla ulla V 2 W multa X dicebas. revocari igitur oportere a oportere a s oportet ea X (o. eum a V 3 ) maerore ad cogitationem bonorum conveniret mihi cum Epicuro, si, quid esset bonum, conveniret. Dicet aliquis: quid ergo? tu Epicurum existimas Epic. fr. 440 existimas s existimabas ista voluisse, aut libidinosas eius fuisse sententias? ego vero minime; video enim ab eo dici multa severe, multa praeclare. itaque, ut saepe dixi, de acumine agitur eius, non de moribus; quamvis spernat spert X (sperant G 1 ) corr. V c aut 1 voluptates eas quas modo laudavit, ego tamen meminero quod quid G videatur ei summum bonum. non enim verbo solum posuit voluptatem, sed explanavit quid diceret: saporem inquit et corporum complexum et ludos Epic. fr. 67 atque cantus et formas eas quibus oculi iucunde moveantur. num fingo, num mentior? cupio refelli. quid enim laboro nisi ut veritas in omni quaestione explicetur? 3.47. 'at at ad V idem ait non crescere voluptatem dolore fr. 419 detracto, detractos G 1 V 1 esse V c s om. X summamque esse voluptatem nihil dolere. dolore V 1 ' paucis verbis tria magna peccata: unum, quod secum ipse pugnat. modo enim ne suspicari quidem se quicquam bonum, nisi sensus quasi titillarentur titilarentur R 1 VG 2 ( ex titul.) voluptate; nunc autem summam voluptatem esse dolore carere: potestne magis secum ipse pugnare? alterum peccatum, quod, cum in natura tria sint, sunt G 1 unum gaudere, alterum dolere, tertium nec gaudere prius gaudere om. K 1 nec dolere, hic primum et tertium putat idem esse nec distinguit a non dolendo voluptatem. tertium peccatum commune cum quibusdam, quod, cum virtus maxime expetatur maxime expetatur in r. V c eiusque adipiscendae causa philosophia quaesita sit, ille a a om. G 1 virtute summum bonum separavit. 3.48. 'at at ac R 1 laudat Epic. fr. 507 saepe virtutem'. et quidem C. Gracchus, sqq. grachus G 1 (gracchi 23) K cum largitiones maximas fecisset et effudisset effundisset X corr. K 1 V 1 aerarium, verbis tamen defendebat aerarium. quid verba audiam, cum facta videam? L. L. add. V c om. X ( ut p. 223, 13 M. ante Crassum) cf. Verr. 4, 195 Piso ille Frugi semper contra legem frumentariam dixerat. is lege lata consularis ad frumentum accipiundum accipiendum G 1 K venerat. animum animam X corr. R 1? K 2 advertit Gracchus in contione Pisonem stantem; quaerit audiente p. R., qui sibi constet, cum ea lege frumentum petat, quam dissuaserit. dissuas serat G 1 nolim inquit mea bona, Gracche, tibi viritim dividere libeat, sed, si facias, facies K partem petam. parumne parumne satis ss. V 2 declaravit vir gravis et sapiens lege Sempronia patrimonium publicum dissupari? lege orationes Gracchi, patronum aerarii esse dices. 3.49. negat Epicurus sqq. Epic. fr. 506. 584. 459 iucunde posse vivi, nisi cum virtute vivatur, negat ullam in sapientem vim esse fortunae, tenuem victum antefert copioso, negat ullum esse tempus, quo sapiens non beatus sit. omnia philosopho digna, sed cum voluptate pugtia. non istam dicit voluptatem . dicat quamlibet; nempe eam dicit, in qua virtutis nulla pars insit. age, si voluptatem non intellegimus, ne dolorem quidem? nego igitur eius eius om. R 1 esse, qui quid X d del. in RV dolore dolorem X corr. s autem illi summum malum metiatur, mentionem facere virtutis. 3.50. Et queruntur quidam Epicurei, viri optimi—nam nullum genus est minus malitiosum—, me studiose dicere contra Epicurum. ita credo, de honore aut de dignitate contendimus. mihi summum in animo bonum videtur, illi autem in corpore, videtur in corp. K 1 mihi in virtute, illi in voluptate. et illi pugt, et quidem vicinorum fidem implorant—multi autem sunt, qui statim convolent —; ego sum is qui dicam me non laborare, actum habiturum, quod egerint. 3.52. qui tum aegritudinem censent existere, si necopinato quid evenerit. est id quidem magnum, ut supra supra p. 332, 6 dixi; etiam Chrysippo Chrys. fr. eth. 417 crysippo X ita videri scio, quod provisum ante non sit, id ferire ferire fieri X corr. V c aut 1 vehementius; sed non sunt in hoc hic in hoc G ( exp. 2 ) omnia. quamquam hostium et ante hostium add. V 2 non male repens adventus advetus G 1 R 1 V 1 magis aliquanto aliquando X corr. V c aut 1 conturbat quam expectatus, et maris subita tempestas quam ante provisa terret provisitaret K 1 navigantes vehementius, et eius modi sunt pleraque. sed cum diligenter necopinatorum naturam consideres, nihil aliud reperias repperias G R 1 V nisi omnia videri subita maiora, et quidem ob duas causas, primum quod, quanta sint quae accidunt, post accidunt V c in mg. add. : et qualia, cum repente accidunt ( non inepte cf. p. 345, 21 ) considerandi spatium non datur, deinde, cum cum tum G videtur praecaveri potuisse, si provisum esset, quasi culpa contractum malum aegritudinem acriorem facit. 3.54. legimus librum Clitomachi, quem ille eversa Karthagine misit consolandi causa ad captivos, cives suos; in eo est disputatio scripta Carneadis, quam se ait in commentarium rettulisse. retulisse G 1 K ( ex retullisse 1 ) V cum ita positum esset, videri vidi G 1 fore in aegritudine sapientem patria capta, quae Carneades contra dixerit, scripta sunt. tanta igitur calamitatis praesentis adhibetur a philosopho medicina, quanta inveteratae inveterata X corr. s (in inveterata al. ) desideraretur V 2 ne desideratur quidem, nec, si aliquot aliquod G annis post idem ille liber captivis missus esset, volneribus mederetur, sed cicatricibus. sensim enim et pedetemptim progrediens extenuatur dolor, non quo ipsa res immutari soleat aut possit, sed id, quod ratio debuerat, usus docet, minora esse ea quae sint visa maiora. Quid ergo opus est, dicet aliquis, omnino ratione aut consolatione illa, ratione aut omnino consolatione ulla X illa s ( idem men- dum p. 353, 29 al. ) omnino ratione aut Po. qua solemus uti, cum levare dolorem maerentium volumus? 3.55. hoc enim fere tum habemus in promptu, promtu GR nihil oportere inopinatum videri. aut aut R, sed u del. R c qui sic VBM s videantur y non quia G 1 R 1, in mg. eodem signo addito quia recentia sunt, maiora videntur G 2 quia recentia sunt R vet (c ?) quia recentia sunt in textu habet K 1 maiora videntur add. K 2 ( item P) tolerabilius feret incommodum, qui cognoverit cognoverint X corr. R 2 V c necesse esse homini tale aliquid accidere? haec enim oratio de ipsa summa mali nihil detrahit, tantum modo adfert, nihil evenisse quod non opidum fuisset. neque tamen genus id orationis in consolando non valet, sed id haud sciam an plurimum. * ergo ista necopinata non habent tantam vim, ut aegritudo ex is omnis oriatur; feriunt enim fortasse gravius, non id efficiunt, ut ea, quae accidant maiora videantur: sic VBM s videantur y non quia G 1 R 1, in mg. eodem signo addito quia recentia sunt, maiora videntur G 2 quia recentia sunt R vet (c ?) quia recentia sunt in textu habet K 1 maiora videntur add. K 2 ( item P) quia recentia sunt, maiora videntur, non quia repentina. Ergo... 18 repentina verba ipsa sana sunt ( cf. Herm. XLI p. 324 ), sed non suo loco posita. a Cicerone ipso, ut argumentationem §§ 52–54 concluderent, in chiro- grapho postea adscripta, ab Attici librariis autem falso loco inserta esse videntur. (nam id efficiunt ... videantur, sed maiora videntur, quia recentia sunt, non quia repentina We. ut ea quae accidant, mala videantur ... non quia repentina, mala Se, Jb. d. ph. V. 24 p. 244 ) 3.58. similiter commemorandis exemplis orbitates quoque liberum liberorum V c praedicantur, eorumque, eorum quoque K 1 qui gravius ferunt, luctus aliorum exemplis leniuntur. sic perpessio ceterorum facit, ut ea quae acciderint multo minora maiora ex minora V c quam quanta sint existimata, videantur. ita fit, sensim cogitantibus ut, quantum sit ementita opinio, appareat. atque hoc idem et Telamo ille declarat: ego cum genui et Theseus: futuras mecum commentabar miserias tum morituros scivi et ei rei sustuli add. R 2, moriturum scivi V 3 et Anaxagoras: sciebam me genuisse mortalem. cf. p. 332, 9 sqq. hi enim omnes diu cogitantes de rebus humanis intellegebant eas nequaquam pro opinione volgi esse extimescendas. extimescendas KR 1 existimescendas R c G existimiscendas G 1 e corr. V et mihi quidem videtur idem fere accidere is qui ante meditantur, quod is quibus medetur dies, nisi quod ratio ratio V ratione GKR ( unde in hoc quae- dam 2? ) quaedam sanat illos, hos ipsa natura intellecto eo quod rem continet, illud illud continet X trp. B malum, quod opinatum sit esse maxumum, nequaquam esse tantum, ut vitam beatam possit evertere. 3.61. Omnibus enim modis fulciendi sunt, qui ruunt nec cohaerere possunt propter magnitudinem aegritudinis. ex quo ipsam aegritudinem lu/phn a\gP HN fere X ( L ex A V) Chrysippus quasi Chrys. fr. eth. 485 solutionem totius hominis appellatam omnibus modis... 12 appellat putat. appellat amputat KR 1 V ( cf. H et praef. ) Quae tota poterit evelli explicata, ut ut aut V 1 principio dixi, dixi cf. p. 329, 2sqq. causa aegritudinis; est enim nulla alia nisi opinio et iudicium magni praesentis atque urgentis mali. est... 15 mali itaque et dolor corporis, cuius est morsus acerrumus, perferetur perferetur X ( cf. Po. comm. ad 1, 29 ) perfertur V c spe proposita boni, et acta aetas honeste ac splendide tantam adfert consolationem, ut eos qui ita vixerint aut non attingat aegritudo aegritudo del. Dav. aut perleviter pungat animi dolor. Sed ad hanc opinionem magni mali cum illa etiam opinio accessit oportere, rectum esse, rectū esse esse scr. V c ad officium pertinere ferre perferre V ( sed per in r. rec ) illud aegre quod acciderit, tum denique efficitur illa gravis aegritudinis perturbatio. tum ... 23 perturbatio om. H 3.63. Sed haec omnia faciunt opites ita fieri oportere. itaque et Aeschines aescinnes X corr. V c in de cor. 77 Demosthenem demostenem X (de- monstenem K) invehitur, quod is septimo die post filiae mortem hostias immolavisset. at quam quam excopiose X (ex del. V 1 aut c ) quam et copiose s (et in r. B) rhetorice, quam cf. Hier. epist. 60, 14 ( qui Cic. consolationem sequitur ) copiose! quas sententias colligit, quae verba contorquet! ut licere quidvis quodvis V 1 rhetori intellegas. quae nemo probaret, nisi insitum illud in animis haberemus, omnis bonos interitu suorum quam gravissime maerere oportere. ex hoc evenit, ut in animi doloribus alii solitudines captent, ut ait Homerus de Bellerophonte: Qui miser in campis maerens errabat Aleis Z 201 Aleis Be- roaldus alienis ( unde V c errat, tum errat maerens V rec ) Ipse suum cor edens, edens V 2 M evidens X hominum vestigia vitans; vitas X corr. V c et Nioba fingitur lapidea propter aeternum, credo, in cf. Hier. epist. 60, 14 ( qui Cic. consolationem sequitur ) luctu silentium, Hecubam haecubam X (he c ubam V) autem putant propter animi acerbitatem quandam et rabiem fingi in canem esse conversam. sunt autem alii, quos quos V 1 aut c R 2 quo X in luctu cum ipsa solitudine loqui saepe delectat, ut illa apud Ennium Enn. Med. sc. 257 nutrix: Cupi/do cepit mi/seram nunc me pro/loqui Caelo a/tque terrae Me/deai Medeai Turn. Medeae mi/serias. 3.64. haec omnia recta vera debita putantes faciunt in dolore, maximeque declaratur declaratur hoc sana cf. Mue. ( off. 1, 61 ) hoc quasi officii iudicio fieri, quod, si qui forte, cum se in luctu esse vellent, aliquid fecerunt humanius aut si hilarius locuti sunt, revocant se rursus ad maestitiam peccatique se insimulant, quod dolere dolore K 1 V 1 intermiserint. pueros vero matres et magistri castigare etiam solent, nec verbis solum, sed etiam verberibus, si quid in domestico luctu hilarius ab is factum est aut dictum, plorare cogunt. Quid? ipsa remissio luctus cum est consecuta intellectumque intellectaque X corr. V c est est om. K 1 nihil profici maerendo, nonne res declarat fuisse totum illud voluntarium? 3.65. Quid ille Terentianus terentianus K 2 mg. V rec terrentianus X ipse se poeniens, poenitens (pen. K)X e a\g TON T e lM w PO g M e NOC fere X id est e(auto timwrou/menos ? Decre/vi tantispe/r decrevi tant. V ( prius t V c ) me minus iniu/riae, Chreme/s, me ... 7 Chreme s V c in r. (s scr. V 1 ) meo gnato fa/cere, dum fia/m miser. hic decernit, ut miser sit. num quis igitur quicquam decernit invitus? malo quidem me quovis dignum deputem— malo se dignum deputat, nisi miser sit. vides Ter. 147. 8. 135 ergo opinionis esse, non naturae malum. Quid, quos res quid quod res H ipsa lugere prohibet? ut apud Homerum cotidianae neces interitusque multorum sedationem maerendi adferunt, apud quem ita dicitur: Namque nimis multos atque omni luce cadentis T 226 cadentis ( i/ptousin ) Man. carentis Cernimus, ut nemo possit maerore vacare. Quo magis est aequum tumulis mandare peremptos Firmo animo et luctum lacrimis finire diurnis. 3.66. Ergo in potestate est abicere dolorem, cum velis, tempori servientem. an est ullum tempus, quoniam quidem res in nostra potestate est, cui cui cum V non ponendae curae et aegritudinis add. Dav. ex s . aut aegritudinis aut curae del. alii ( iam in V curaer sec. Str. ut vid. ) causa serviamus? vides ... 22 serviamus constabat eos, qui concidentem volneribus Cn. Pompeium vidissent, GN. X cum in illo ipso acerbissimo miserrimoque spectaculo sibi timerent, quod se classe hostium circumfusos viderent, nihil aliud tum egisse, nisi ut remiges hortarentur et ut salutem adipiscerentur fuga; posteaquam Tyrum venissent, tum adflictari lamentarique coepisse. timor igitur ab his aegritudinem potuit repellere, ratio ab sapienti viro ab sapienti viro Bentl. ac sapientia vera ( def. Linde Era- nos XII p. 175 ) non poterit? Quid est autem quod plus valeat ad ponendum dolorem, quam cum est intellectum nil nihil KH profici et frustra esse susceptum? si igitur deponi potest, etiam non suscipi potest; voluntate igitur et iudicio suscipi aegritudinem confitendum est. si timor aliquoties ab aegritudine potest repellere ... 351, 6 est H 3.67. Idque idque itaque K 1 indicatur eorum patientia, qui cum multa sint saepe perpessi, facilius ferunt ferant X cf. praef. quicquid accidit, obduruisseque obduruisseque iam Tr. obduruisse quam X (e ex am corr. V 2 ) iam sese sese V contra fortunam arbitrantur, ut ille apud Euripidem: Eur. Phrix. fr. 821 ( Chrys. fr. eth. 482 ) Si mi/hi nunc tristis pri/mum inluxisse/t dies Nec tam ae/rumnoso na/vigavisse/m navigassem X salo, Esse/t dolendi cau/sa, ut iniecto e/culei Freno/ repente ta/ctu exagitantu/r novo; Sed ia/m subactus subiactus GV 1 (i del. 2 ) sub- iectus KRP mi/seriis opto/rpui. obt. KR c defetigatio igitur miseriarum aegritudines cum faciat leniores, intellegi necesse est non rem ipsam causam atque ipsam atque causam W trp. Er. fontem fontem fon in r. V c esse maeroris. 3.68. Philosophi summi nequedum neque nondum X corr. V 3 tamen sapientiam consecuti nonne intellegunt in summo se malo esse? sunt enim insipientes, neque insipientia ullum maius malum est. neque tamen lugent. quid ita? quia huic generi malorum non adfingitur non affingitur V (non af in r. V c n ante g del. idem ) nodfingitur R 1 illa opinio, rectum esse et aequum et ad officium pertinere aegre ferre, quod sapiens non sis, quod idem adfingimus huic aegritudini, in qua luctus inest, quae omnium maxuma est. 3.69. itaque Aristoteles veteres philosophos Arist. fr. 53 accusans, qui existumavissent philosophiam suis ingeniis esse perfectam, ait eos aut stultissimos aut gloriosissimos fuisse; sed sed si V se videre, quod paucis annis magna accessio facta esset, brevi tempore philosophiam plane absolutam fore. Aristoteles . .. 352, 3 fore libere redd. Lact. inst. 3, 28, 20 Theophrastus autem moriens accusasse naturam dicitur, quod cervis et cornicibus vitam diuturnam, quorum id nihil interesset, hominibus, quorum maxime interfuisset, tam tamen KR 1 exiguam vitam dedisset; quorum si aetas potuisset esse longinquior, futurum fuisse ut omnibus perfectis artibus omni doctrina hominum vita erudiretur. querebatur quaerebatur VK 2 quaerebat GK 1 (quer-) R igitur se tum, cum illa videre coepisset, extingui. quid? ex ceteris philosophis nonne optumus et gravissumus quisque confitetur multa se ignorare et multa multa V 2 s multi sibi etiam atque etiam esse discenda? 3.70. neque tamen, cum se in media stultitia, qua nihil quia n. G 1 est peius, haerere intellegant, aegritudine premuntur; nulla enim admiscetur opinio officiosi doloris. Quid, qui non putant lugendum lungendum GV 1 ( prius n eras. ) iungen- dum KR viris? sqq. cf. Hier. epist. 60, 5 qualis fuit Q. Maxumus fuitque maxumus G 2 (quae G 1 ) KV ( ss. m. 3 ) ac fortasse R 1 (Q post fuit in r. m. al. ) efferens efferrens GR 1 V filium consularem, qualis L. Paulus paullus RG 1 e corr. V 1 (l eras. ) cf.p. 263, 17; 274, 19; 457, 7 duobus paucis lucius et marcus X diebus amissis amisis G 1 R 1 V 1 filiis, qualis M. Cato praetore designato mortuo filio, quales reliqui, quos in Consolatione consolationem G -ne V conlegimus. 3.72. Sed plures sunt causae suscipiendi doloris: primum illa opinio mali, quo viso atque persuaso aegritudo aegritudo add. V c insequitur necessario. deinde etiam gratum mortuis se facere, si graviter eos lugeant, arbitrantur. sed ... 16 arbitrantur H accedit superstitio muliebris quaedam; existumant enim diis inmortalibus se facilius satis facturos, si eorum plaga perculsi adflictos se et stratos esse fateantur. sed haec inter se quam repugnent, plerique non vident. laudant enim eos, qui aequo animo moriantur; qui alterius mortem aequo animo ferant, eos putant vituperandos. quasi fieri ullo modo possit, quod in amatorio sermone dici solet, ut quisquam plus alterum diligat quam se. 3.75. additur ad hanc definitionem a Zenone recte, ut illa opinio praesentis mali sit recens. hoc autem verbum sic interpretantur, ut non tantum illud recens esse velint, quod paulo ante acciderit, sed quam diu in illo opinato malo vis quaedam insit, ut ut s et X vigeat et habeat quandam viriditatem, tam diu appelletur appellatur K recens. ut Artemisia illa, Mausoli Cariae regis uxor, quae nobile illud Halicarnasi alicarnasi X fecit sepulcrum, quam diu vixit, vixit in luctu eodemque etiam confecta contabuit. huic erat illa opinio cotidie recens; quae tum denique non appellatur appellabatur X corr. V 2 recens, cum vetustate exaruit. Haec igitur officia sunt consolantium, tollere aegritudinem funditus aut sedare aut detrahere aut detr. V ( ss. 2 ) quam plurumum aut supprimere nec pati manare longius aut ad alia traducere. 3.76. sunt qui unum officium consolantis cons olantis R 1 consulantis GK 1 V 1 putent putent docere Lb. Cleanthes fr. 576 malum illud omnino non esse, ut Cleanthi placet; sunt qui non magnum malum, ut Peripatetici; sunt qui abducant a malis ad bona, ut Epicurus; sunt qui satis satis om. G 1 putent ostendere nihil inopinati inopiti GRV 1 (n exp. c ) opiti K accidisse, ut Cyrenaici lac. stat. Po. ut Cyrenaici pro nihil mali (nihil a mali V 1 ) Dav. cogitari potest: ut Cyr. atque hi quoque, si verum quaeris, efficere student ut non multum adesse videatur aut nihil mall. Chr. cf. § 52–59. 61 extr. Chrys. fr. eth. 486 nihil mali. Chrysippus autem caput esse censet in consolando detrahere detra in r. V c illam opinionem maerentis, qua se maerentis se X (mer. KR) qd add. V 2 maerentis si vel maerentl si s ( sed sec. Chr. omnes qui maerent in illa opinione sunt; non recte p. 275, 19 confert Va. Op. 1, 70 ) qua Po. officio fungi putet iusto atque debito. sunt etiam qui haec omnia genera consolandi colligant abducunt... 21 putant... 356, 2 colligunt X 356, 2 colligant V 2 abducant et putent Ern. ( obloq. Küh. Sey. cf. tamen nat. deor. 2, 82 al. ). inconcinnitatem modorum def. Gaffiot cf. ad p. 226, 23 —alius enim alio modo movetur—, ut fere nos in Consolatione omnia omnia bis scripsit, prius erasit G omnia exp. et in mg. scr. fecimus. omne genus consolandi V c in consolationem unam coniecimus; erat enim in tumore animus, et omnis in eo temptabatur curatio. sed sumendum tempus est non minus in animorum morbis quam in corporum; ut Prometheus ille Aeschyli, cui cum dictum esset: Atqui/, Prometheu, te ho/c tenere exi/stimo, Mede/ri posse ra/tionem ratione ratione G 1 RV 1 ( alterum exp. G 2 V 1 ratione rationem K 1 (ratione del. K 2 ) orationem Stephanus ( ft. recte cf. lo/goi ) iracu/ndiae, v. 377 respondit: Siquide/m qui qui et ss. V c tempesti/vam medicinam a/dmovens Non a/dgravescens adgr. ss. V c vo/lnus inlida/t manu. manus X s exp. V 3.77. Erit igitur in consolationibus prima medicina docere aut nullum malum esse aut admodum parvum, altera et prius et om. G 1 de communi condicione vitae et proprie, propriae G 1 KVH ( sim. 358, 6 ) si quid sit de ipsius qui maereat disputandum, tertia tertiam H summam esse stultitiam frustra confici maerore, cum intellegas nihil nil G posse profici. nam Cleanthes cleantes X (24 GK 1 ) Cl. fr. 577 quidem sapientem consolatur, qui consolatione non eget. nihil enim enim om. G 1 esse malum, quod turpe non sit, si lugenti persuaseris, non tu illi luctum, sed stultitiam detraxeris; erit... 21 detraxeris ( sine 18 nam... 19 eget) H alienum autem tempus docendi. et tamen non satis mihi videtur vidisse hoc Cleanthes, suscipi aliquando aegritudinem posse ex eo ipso, quod esse summum malum Cleanthes suscipi... 24 Cleanthes om. K Cleanthes del. Ba. sed cf. Va. Op. 2, 130. 409 ipse fateatur. quid enim dicemus, cum Socrates Aisch. Socr. fr. 10 D. Aug. civ. 14, 8 Alcibiadi persuasisset, ut accepimus, eum nihil hominis esse nec quicquam inter Alcibiadem summo loco natum et quemvis baiolum interesse, cum se Alcibiades adflictaret lacrimansque Socrati supplex esset, ut sibi virtutem traderet turpitudinemque depelleret, illam ante dep. add. V 2 —quid dicemus, Cleanthe? acleanthe V (356, 23 cl. in r. V 2 ) o cleanthe Str. p. 58 tum tum ( cf. 356, 23 aliquando)] num edd. aegritudinem X corr. K 1 R c V 1 in illa re, quae aegritudine Alcibiadem adficiebat, mali nihil fuisse? 3.78. quid? illa Lyconis qualia quia GRV 1 (a eras. ) sunt? qui aegritudinem extenuans parvis ait eam rebus moveri, fortunae et corporis incommodis, non animi malis. mali X corr. V 2 quid ergo? illud, quod Alcibiades dolebat, non ex animi malis vitiisque constabat? ad Epicuri consolationem satis est ante dictum. 3.79. ne ne n onne K ( ss. 2 ) illa quidem firmissima consolatio est, quamquam quamquam quidquam K 1 et usitata est et saepe prodest: non tibi hoc soli. prodest haec quidem, ut dixi, dixi p. 345, 13 sed nec semper nec omnibus; sunt enim qui respuant; sed refert, quo modo adhibeatur. ut enim enim om. G 1 tulerit quisque eorum qui sapienter tulerunt, non quo quisque incommodo adfectus sit, praedicandum est. Chrysippi crys. KR chris. G ad veritatem firmissima est, ad tempus aegritudinis difficilis. magnum opus opus s onus X est probare maerenti illum suo iudicio et, quod se se exp. V 2 ita putet oportere facere, maerere. Nimirum igitur, ut in causis non semper utimur eodem statu—sic enim appellamus controversiarum genera—, sed ad tempus, ad controversiae naturam, ad personam accommodamus, sic in aegritudine lenienda, quam lenienda. nam quam X nam del. s quisque curationem recipere possit, videndum est. nimirum ... 26 est H 3.80. Sed nescio quo pacto ab eo, quod erat a te a te ante K propositum, aberravit oratio. tu enim de sapiente quaesieras, cui aut malum videri nullum potest, quod vacet turpitudine, aut ita parvum malum, ut id obruatur sapientia vixque appareat, qui qui add. V 2 nihil opinione adfingat adsumatque ad aegritudinem nec id putet esse rectum, tum post rectum add. V c se quam maxume excruciari luctuque confici, quo pravius nihil esse possit. edocuit tamen ratio, ut mihi quidem videtur, cum hoc ipsum proprie non quaereretur hoc tempore, num num V x nunc X num quid We. sed cf. Mue. quod esset malum nisi quod idem dici turpe posset, tamen ut videremus, viderimus V 1 quicquid esset in aegritudine mali, id non naturale esse, sed voluntario iudicio et opinionis errore contractum. 3.82. et tamen, ut medici uti medici K ( er. n) toto corpore curando minimae etiam parti, si condoluit, medentur, sic philosophia cum universam aegritudinem sustulit, sustulit aegritudinem sustulit tamen si X (sustullit G 1 V 1 condoluit tamen si K 1 medenturaegr. sustulit add. c ) corr. Keil, Quaest. Tull. p. XVIII etiam, si quis error alicunde alicunde Ern. aliunde extitit, si paupertas momordit, si ignominia pupugit, pupigit G 1 R 1 V 1 si quid tenebrarum obfudit exilium, exsilium GV 1 aut eorum quae quaeque (quaeque G) modo X corr. s modo dixi si quid si quid sicut K extitit. etsi singularum rerum sunt propriae consolationes, de quibus audies tu quidem, cum voles. sed ad eundem fontem revertendum est, aegritudinem omnem procul abesse a sapiente, quod iis sit, quod frustra suscipiatur, quod non natura exoriatur, sed iudicio, sed opinione, sed quadam invitatione ad dolendum, cum id decreverimus ita fieri oportere. 3.83. Hoc detracto, quod totum est voluntarium, aegritudo erit sublata illa ilia ita G 1 maerens, morsus tamen tamen tantum Bentl. sed cf. p. 323, 11 quo Cic. hic respicit et contractiuncula quaedam contractiuncuculae quaedam (quadam G quandam V 1 ) relinquentur W Non. (relincuntur) corr. Bentl. cf. 9 hanc et Sen. ad Marc. 7, 1 animi relinquetur. hoc... 9 relinquentur Non. 92, 24 hanc dicant sane naturalem, dum aegritudinis nomen absit grave taetrum funestum, quod cum sapientia esse atque, ut ita dicam, habitare nullo modo possit. At quae at quae Bentl. atque stirpes sunt aegritudinis, quam multae, quam amarae! quae ipso ipso om. V trunco everso omnes eligendae elidendae R 2 sunt et, si necesse erit, singulis disputationibus. superest enim nobis hoc, cuicuimodi cuicuimodi cuiusmodi V 3 est, otium. sed ratio una omnium est aegritudinum, plura sed plura H nomina. nam et invidere aegritudinis est et aemulari et obtrectare et misereri et angi, lugere, maerere, aerumna adfici, lamentari, sollicitari, sollicitari add. G 2 dolere, dolore V in molestia esse, adflictari, desperare. 4.11. sit igitur hic hic K 1 fons; utamur tamen in his perturbationibus describendis discrib. Mue. sed cf. Th. l. l. 5, 663 Stoicorum definitionibus et partitionibus, parti cipationibus R 1 particionibus GVH qui mihi videntur in hac quaestione versari acutissime. Est igitur Zenonis haec definitio, ut perturbatio Zeno fr. 205 sit, quod pa/qos pat OC K patos R ( p ex ) PL T w C H ille dicit, aversa a a om. V 1 ( add. c ) recta ratione contra naturam animi commotio. quidam brevius perturbationem esse adpetitum vehementiorem, sed vehementiorem eum volunt esse, qui longius discesserit a naturae constantia. partes autem perturbationum volunt ex duobus opinatis bonis nasci et ex duobus opinatis malis; ita esse quattuor, ex bonis libidinem et laetitiam, ut sit laetitia praesentium bonorum, libido futurorum, ex malis metum et aegritudinem nasci censent, metum futuris, aegritudinem praesentibus; quae enim venientia metuuntur, eadem adficiunt aegritudine aegritudinem K ( corr. 2 ) RH instantia. 4.12. laetitia autem et libido in bonorum opinione versantur, cum libido ad id, quod videtur bonum, inlecta inlecta s iniecta X et sqq. cf. Barlaami eth. sec. Stoicos 2, 11 qui hinc haud pauca adsumpsit. inflammata rapiatur, laetitia ut adepta iam aliquid concupitum ecferatur et gestiat. natura natura s V rec naturae X (-re K) enim omnes ea, Stoic. fr. 3, 438 quae bona videntur, secuntur fugiuntque contraria; quam ob rem simul obiecta species est speciei est H speci est KR ( add. c ) speciest GV cuiuspiam, quod bonum videatur, ad id adipiscendum impellit ipsa natura. id cum constanter prudenterque fit, eius modi adpetitionem Stoici bou/lhsin BO gL AHClN KR bo gL HC in G bo ga HCin V appellant, nos appellemus appellemus We. appellamus X (apell G) cf. v. 26, fin. 3, 20 voluntatem, eam eam iam V illi putant in solo esse sapiente; quam sic definiunt: voluntas est, quae quid cum ratione desiderat. quae autem ratione adversante adversante Po. ( cf. p.368, 6; 326, 3; St. fr. 3, 462 a)peiqw=s tw=| lo/gw| w)qou/menon e)pi\ plei=on adversa X (d del. H 1 ) a ratione aversa Or. incitata est vehementius, ea libido est vel cupiditas effrenata, quae in omnibus stultis invenitur. 4.13. itemque cum ita ita om. H movemur, ut in bono simus aliquo, dupliciter id contingit. nam cum ratione curatione K 1 (ũ 2 ) animus movetur placide atque constanter, tum illud gaudium dicitur; cum autem iiter et effuse animus exultat, tum illa laetitia gestiens vel nimia dici potest, quam ita definiunt: sine ratione animi elationem. quoniamque, quoniam quae X praeter K 1 (quae del. V rec ) ut bona natura adpetimus, app. KR 2? (H 367, 24) sic a malis natura declinamus, quae declinatio si cum del. Bentl. ratione fiet, cautio appelletur, appellatur K 1 V rec s eaque intellegatur in solo esse sapiente; quae autem sine ratione et cum exanimatione humili atque fracta, nominetur metus; est igitur metus a a Gr.(?) s om. X ratione aversa cautio. cautio Cic. dicere debebat: declinatio 4.14. praesentis autem mali sapientis adfectio nulla est, stultorum stultorum Dav. stulta autem aegritudo est, eaque eaque Ba. ea qua X (ea qu e M 1 ) adficiuntur in malis opinatis animosque demittunt et contrahunt rationi non obtemperantes. itaque haec prima definitio difin. V est, ut aegritudo sit animi adversante ratione contractio. itaque ... 6 contractio Non. 93, 1 sic quattuor perturbationes sunt, tres constantiae, quoniam cf. Aug. civ. 14, 8 aegritudini nulla constantia opponitur. Sed omnes perturbationes iudicio censent fieri et St. fr. 3, 380 et 393 opinione. itaque eas definiunt pressius, ut intellegatur, non modo quam vitiosae, vitiose GKR sed etiam quam in nostra sint potestate. est ergo ergo igitur H s aegritudo aegritudo om. G 1 add. 1 et 2 opinio recens mali praesentis, in quo demitti contrahique animo rectum esse videatur, laetitia opinio recens boni praesentis, in quo ecferri ecferri haec ferri VK c (eff. K 2 ) rectum esse videatur, laetitia...15 videatur om. G 1, add. G 2 in mg. inf. ( lemmata laetitia metus adscr. 1 cf. praef. ) metus opinio impendentis mali, quod intolerabile intollerabile V esse videatur, libido lubido K, in lib. corr. G 1 (libido etiam in mg. ) R 1 opinio venturi boni, quod sit ex usu iam praesens esse atque adesse. 4.21. Quae autem libidini subiecta sunt, ea sic definiuntur, ut ira sit libido poeniendi poen. ex pen. V 2 pun. HV rec eius qui videatur laesisse iniuria, excandescentia autem sit ira nascens et modo modo W ( o)rgh\ e)narxome/nh ) sine modo Non. existens, excandescentia... 9 existens Non. 103, 14 desistens V 3 quae qu/mwsis Graece dicitur, odium Qg M w ClC fere X ira inveterata, inimicitia ira ulciscendi tempus observans, discordia ira acerbior intimo animo animo Lb. ( cf. Th. 1. 1. 4, 940 ) odio et corde concepta, indigentia Idigentia K 1 libido inexplebilis, desiderium libido eius, qui nondum adsit, videndi. distinguunt distingunt X illud etiam, ut libido sit earum rerum, quae dicuntur de quodam aut quibusdam, quae kathgorh/mata K a TH G opphm a T L fere X dialectici appellant, ut habere divitias, capere honores, indigentia diligentia X indigentia s V 3 quod verum videtur, etsi Cic. non bene expressit spa/nin duplici sensu adhiberi ( de re cf. St. fr. 3, 91 rerum ipsarum sit, sit Man. est ( def. Küh. ) ut honorum, ut St. fr. 3, 379 pecuniae. ut pec. et pec. H 4.38. atque idem eidem GRV 1 ita acrem in omnis partis aciem intendit, ut semper videat sedem sibi ac locum sine molestia atque angore vivendi, ut, quemcumque casum fortuna invexerit, hunc apte et quiete ferat. quod qui faciet, non aegritudine solum vacabit, sed etiam perturbationibus reliquis omnibus. his autem vacuus animus perfecte atque absolute obsolute K 1 R beatos adhibeant V (-ant in r. c ) efficit, idemque concitatus et abstractus ab integra certaque ratione non constantiam solum amittit, verum etiam sanitatem. Quocirca mollis et enervata putanda est Peripateticorum ratio et oratio, qui perturbari animos necesse dicunt esse, sed adhibent modum quendam, quem ultra progredi non oporteat. 4.39. modum tu adhibes vitio? an vitium nullum est non parere rationi? an ratio parum praecipit nec bonum illud esse, quod aut cupias ardenter aut aut B s V 3 ut X adeptus ecferas te insolenter, nec porro malum, quo aut oppressus iaceas aut, iaceas aut aut in r. V 1 ne opprimare, mente vix constes? eaque omnia aut nimis tristia tristitia V 1 aut nimis laeta errore fieri, qui si si del. Mue. ad Seyfferti Lael. p. 253. an si = sc. error secl.? error stultis extenuetur die, ut, cum res eadem maneat, aliter ferant maneat ... ferant s maneant... ferat X (eaedem maneant M s ) cf. p. 345, 2 inveterata aliter recentia, sapientis ne attingat quidem omnino? 4.40. Etenim quis erit tandem modus iste? quaeramus enim modum aegritudinis, in qua quo VB opere X operae plurimum ponitur. aegre tulisse P. Rupilium P. Rupilium Man. ex Fastis Cap. cf. Lael. 73 fratris repulsam prutilium X (p exp. in RV, primum u in r. in V) consulatus scriptum apud Fannium est. sed fr. 6 ( p. 88 P. ) tamen transisse videtur modum, quippe qui ob eam causam a vita recesserit; moderatius moderatus G 1 V 1 igitur ferre debuit. quid, si, cum id ferret modice, mors liberorum accessisset? nata esset aegritudo nova, sed ea modica. dist. Se. magna tamen facta esset accessio. quid, si deinde dolores graves corporis, si bonorum amissio, si caecitas, si exilium? si pro singulis malis aegritudines accederent, summa ea fieret, quae non sustineretur. sustineretur eretur in r. V c 4.41. Qui modum igitur vitio quaerit, similiter facit, ut si posse putet eum qui se e Leucata praecipitaverit sustinere se, cum velit. ut enim id non potest, sic animus perturbatus et incitatus nec cohibere neccoloco K se potest nec, quo loco n eqoloco G 1 necquiloco R 1 ( corr. 2 ) vult, insistere. omninoque, quae crescentia omnino quaeque cr. X (quaequae K) pernitiosa GRV perniciosa sunt, eadem sunt vitiosa nascentia; 4.42. aegritudo autem ceteraeque perturbationes amplificatae certe pestiferae sunt: igitur pestiferunt ig. K 1 etiam susceptae continuo in magna pestis parte versantur. etenim ipsae ipse GV se impellunt, ubi semel a ratione discessum est, ipsaque sibi imbecillitas inb. G indulget in altumque provehitur imprudens nec reperit repperit X locum consistendi. quam ob rem nihil interest, utrum moderatas perturbationes adprobent an moderatam iniustitiam, moderatam ignaviam, moderatam intemperantiam; qui enim vitiis modum apponit, is partem suscipit vitiorum; quod cum ipsum per se odiosum est, tum eo molestius, quia sunt in lubrico incitataque semel proclivi labuntur sustinerique sustineri quae X (qu e V) nullo modo possunt. Quid, quod idem Peripatetici perturbationes istas, quas nos nos V c s non X extirpandas putamus, non modo naturalis esse dicunt, sed etiam utiliter a natura datas? 4.43. quorum est talis oratio: primum multis verbis iracundiam laudant, cotem fortitudinis esse dicunt, multoque et imit. Lact. inst. 6, 14 in hostem et in inprobum et in probum V (im ss. 2 ) et inprobum GK (imp.) R (imp.) civem vehementioris vehementiores V (e ex i 2 ) iratorum impetus esse, levis autem ratiunculas eorum, qui ita cogitarent: proelium rectum est hoc fieri, convenit dimicare demicare K 1 pro legibus, pro libertate, pro patria; haec nullam habent habent Peripateticorum argumentatio- nem recta oratione C. referre pergit ut mox v. 13 vim, nisi ira excanduit fortitudo. noctu eqs. ( cf. p. 447, 26 fin. 3, 62. 64 al. ) nec vero de bellatoribus solum disputant: imperia severiora nulla esse putant sine aliqua acerbitate iracundiae; oratorem denique non modo accusantem, sed ne defendentem quidem probant sine aculeis iracundiae, quae etiamsi non adsit, tamen verbis atque motu simulandam arbitrantur, ut auditoris iram oratoris incendat actio. virum denique videri negant qui irasci nesciet, nesciet W (nesciat edd. plur. ) o(/stis ou)de/pote o0rgisqh/setai, tou=ton ou)d ' a)/ndra dokei=n ei/(nai/ fasin Cf. o( sofo\s o)rgisqh/setai, amaturum esse p. 398, 5 vincetur 427, 28 al. Hor. ars 35 eamque, quam lenitatem nos dicimus, vitioso lentitudinis vitiosolitudinis K nomine nomine in mg. G 1 appellant. eamque ... 13 appellant Non. 134, 4 4.44. Nec vero nevero G 1 solum hanc libidinem laudant—est enim ira, ut modo modo cf. p. 371, 7 321, 18 Lact. ira 17, 20 definivi, ulciscendi libido—, sed ipsum illud genus vel alt. vel om. KR libidinis vel cupiditatis ad summam utilitatem esse dicunt a natura datum; nihil enim quemquam nisi quod lubeat praeclare facere posse. noctu sqq. Val. Max. 8, 14 ext. 1 ambulabat in publico Themistocles, quod somnum capere non posset, posset: indicatur non externa ambulandi causa, sed ratio qua adductus adulescens inquietus consilium ambulandi ceperit (cum pro quod Sey. ) quaerentibusque respondebat Miltiadis militiadis ( alt. i del. V 3 ) trophaeis GR( corr. R 1 )V militia adstropheis K (tropea miliciadis Val. Max. ) tropaeis se e somno suscitari. suscitare X corr. V rec s cui non sunt auditae Demosthenis demostenis X dolore GR 1 V 1 vigiliae? qui dolere se aiebat, agebat K si quando opificum antelucana victus esset industria. philosophiae denique ipsius principes numquam in suis studiis tantos progressus sine flagranti cupiditate facere potuissent. ultimas terras lustrasse Pythagoran Democritum Platonem accepimus. ubi enim quicquid quiquid G 1 esset esse G 1 K quod disci dici GR 1 V 1 ( corr. R 1 V 1 ) posset, eo veniendum iudicaverunt. num num nam R 1 putamus haec fieri sine summo cupiditatis ardore potuisse? 4.45. Ipsam aegritudinem, quam nos ut taetram et inmanem beluam fugiendam fugienda X (-ā V c ) diximus, diximus p. 330, 10 non sine magna utilitate a natura dicunt constitutam, ut homines homines s omnes X castigationes V 1 castigationibus reprehensionibus ignominiis adfici se adfici se adficisse X ( corr. V 3 ) in delicto dolerent. impunitas enim peccatorum data videtur eis qui ignominiam et infamiam ferunt sine dolore; morderi est melius conscientia. ex quo est illud e vita ductum evicta d. V Afr. fr.409 ab Afranio: nam cum dissolutus filius: heu me miserum! eume K tum severus pater: dum modo doleat aliquid, doleat quidlubet. 4.46. Reliquas quoque partis aegritudinis utilis esse dicunt, misericordiam ad opem ferendam et calamitates calamitates post indignorum rep. X del. V 3 hominum indignorum sublevandas; ipsum illud aemulari obtrectare non esse inutile, cum aut se non idem videat consecutum, quod alium, aut alium idem, quod se; metum vero si qui quis GV rec sustulisset, omnem vitae diligentiam sublatam fore, quae summa esset in eis esse K qui leges, qui magistratus, qui leges qui magistratus in r. V c qui paupertatem, qui ignominiam, qui mortem, qui dolorem timerent. tenerent K Haec tamen ita disputant, ut resecanda esse fateantur, evelli penitus dicant nec posse nec opus esse et in omnibus fere rebus mediocritatem esse optumam existiment. existimant s quae cum exponunt, nihilne tibi videntur an aliquid dicere? Mihi vero dicere aliquid, itaque expecto, quid ad ista. ista ( eras. m) K Reperiam fortasse, sed illud ante: 4.47. videsne, quanta fuerit apud Academicos verecundia? plane enim dicunt, quod ad rem pertineat: Peripateticis Peripateticis haec igitur continent quae Academici ( qui verecunde nihil ipsi adfirmant ) dicunt Ciceroque ipse ut Aca- demicus amplectitur ( cf. p. 364, 4 ) respondetur a Stoicis; digladientur illi per me licet, cui nihil est necesse nisi, ubi sit illud, quod veri simillimum videatur, anquirere. quid est igitur quod occurrat in hac quaestione, e quo e quo B 2 s aequa X (e qua V rec ) possit attingi aliquid veri simile, quo longius mens humana progredi non potest? definitio perturbationis, qua quae KV 1 Zeno fr. 205 recte Zenonem usum puto. ita enim definit, ut perturbatio sit aversa a a GrB s om. X ratione contra naturam animi commotio, vel brevius, ut perturbatio sit adpetitus vehementior, vehementior vehementior semel in X autem intellegatur is qui procul absit a naturae constantia. 4.48. quid ad has definitiones possim possint ' Bern. 1 ' Bentl. sed ( ut p. 387, 20 sqq. ) C. ipse definitiones excutit; cf. v. 2–4 et p. 389, 25; 410, 3 dicere? atque atque Tregder atqui haec pleraque sunt prudenter acuteque disserentium, illa quidem ex rhetorum pompa: ardores animorum cotesque virtutum. an vero vir fortis, nisi stomachari coepit, non potest fortis esse? gladiatorium id quidem. id quidem ex idem K 1 quamquam in eis ipsis videmus saepe constantiam: conlocuntur, versus ign. conloquuntur G(?) congrediuntur, quaerunt quaerunt Schlen- ger, Phil. 12, 288 quaeruntur GVR 1 (a del. 1 ) queruntur K aliquid, postulant, ut magis placati quam irati esse videantur, sed in illo genere sit sane Pacideianus pacidianus X (plac. V) aliquis hoc animo, ut narrat Lucil. 153 Lucilius: Occidam illum equidem et vincam, si id quaeritis inquit, Verum illud credo fore: in os prius accipiam ipse Quam gladium in stomacho furi furi Ti. suria GRV sura K ( def. Ro b b. p. 100 ) furia Marx spurci Sey. ac pulmonibus sisto. pulmonibus isto VG 1 Odi hominem, iratus pugno, nec longius quicquam Nobis, nobis s vobis X ( ubis R 1? ) quam dextrae gladium dum accommodet accomodet V ( prius o in r. c ) alter; Usque adeo studio atque odio illius ecferor hęc feror K c ira; at at s V rec ac sine hac hac ac G gladiatoria iracundia videmus progredientem apud Homerum Aiacem multa cum hilaritate, H 211 7. cum depugnaturus esset cum Hectore; 4.49. cuius, ut arma sumpsit, ingressio laetitiam attulit attollit K sociis, terrorem autem autem add. G 2 hostibus, ut ipsum Hectorem, haect. KV (6 G) quem ad modum est apud Homerum, toto pectore trementem provocasse ad pugnam paeniteret. atque atque V hi conlocuti inter se, prius quam manum consererent, leniter et quiete nihil ne in ipsa quidem pugna iracunde rabioseve fecerunt. ego ne Torquatum quidem illum, qui hoc cognomen cognomen e corr. V rec B s cognovit nomen X invenit, iratum existimo Gallo torquem detraxisse, nec Marcellum apud Clastidium ideo fortem fuisse, quia fuerit iratus. 4.50. de Africano quidem, quia notior est nobis propter recentem memoriam, vel iurare possum non illum iracundia tum inflammatum fuisse, cum in acie M. Alliennium aciem alliennium KRG ( ex ali- 1 ) acie malliennium V Paelignum pelignum KV e corr. scuto protexerit gladiumque hosti in pectus infixerit. de L. Bruto fortasse dubitarim, an propter infinitum odium tyranni ecfrenatius effren. K 1 (hecfren. c ) e fren. V 1 in Arruntem arrunte X invaserit; video enim utrumque comminus comminus eqs. Ennii verba latere susp. Mue. adhuc G 1 ictu cecidisse contrario. quid igitur huc adhibetis iram? an fortitudo, nisi insanire coepit, impetus suos non habet? quid? Herculem, quem in caelum ista ipsa, quam vos iracundiam esse vultis, sustulit fortitudo, iratumne ratumne X corr. V 3 s censes conflixisse cum Erymanthio erymathio X (erim. V) corr. R 2 apro aut aut ut R 1 ( corr. c? ) K leone Nemeaeo? nemaeo X an etiam Theseus Marathonii tauri marathonii auri GV 1 ( corr. c ) marathonii auri R 1 marathoniit auri K cornua conprehendit comp. KR iratus? vide ne fortitudo minime sit rabiosa sitque iracundia tota levitatis. 4.51. Neque enim est ulla fortitudo, quae rationis est expers. contemnendae res humanae sunt, sunt B sint X neglegenda mors est, patibiles et dolores et labores putandi — haec 'contemnendae... 7 putandi' — haec dist. Po. ( cf. p. 307, 23 ) cum constituta sunt iudicio atque sententia, tum est robusta illa et stabilis fortitudo, nisi forte, quae vehementer acriter animose fiunt, iracunde fieri suspicamur. mihi ne mihi ne B mi nime X (minime V) Scipio quidem ille pontufex maxumus, qui hoc Stoicorum stoicicorum GV verum esse declaravit, numquam privatum esse sapientem, iratus videtur fuisse Ti. Ti ex tam K c Graccho gracho X tum, cum consulem languentem reliquit atque ipse privatus, ut si consul consul ĕet K (ĕ c ) esset, qui rem publicam salvam salvam s salva X esse vellent, vellent We. vellet hęc quid VK c se sequi iussit. 4.52. nescio, ecquid ipsi nos fortiter in re p. fecerimus: si quid fecimus, certe irati non fecimus. an est quicquam similius insaniae insaniae s insania X quam ira? quam bene Ennius initium dixit Enn. fr. inc. 18 insaniae. color, vox, oculi, spiritus, inpotentia dictorum ac factorum quam partem habent sanitatis? quid Achille Homerico foedius, quid Agamemnone in iurgio? nam Aiacem quidem ira ad furorem mortemque perduxit. non igitur desiderat fortitudo advocatam iracundiam; satis est instructa parata armata per sese. nam isto quidem modo isto modo quidem s corr. We. licet dicere utilem vinulentiam ad fortitudinem, utilem vinul.... 27 utilem om. V etiam dementiam, quod et insani et ebrii multa faciunt saepe vehementius. semper Aiax fortis, fortissimus tamen in furore; nam Trag. inc. 64 nam poetae tribuunt alii Fa/cinus fecit ma/ximum, cum Da/nais inclina/ntibus Summa/m rem perfeci/t perfecit s perficit X manu. manu Bentl. manus s manu sua restituit proelium Insaniens G. Hermann op. 7, 382 sed cf. Plasberg, Festschr. f. Vahlen 224, qui recte proel. r. ins. Ciceroni, non poetae tribuisse vid. proelium restituit insaniens: 4.53. dicamus igitur utilem insaniam? insaniem KR Tracta definitiones fortitudinis: intelleges eam stomacho non egere. fortitudo est igitur adfectio Sphaerus St. fr. 1, 628 cf. Chrys. 3, 285 animi legi summae legissumme K (summe V) optemp. G in perpetiendis rebus obtemperans vel conservatio stabilis iudicii in eis in eis ex meis V c rebus quae formidolosae videntur subeundis et repellendis vel scientia rerum formidolosarum contrariarumque contrariarumque alt. a ex u eff. rumque in r. scr. V c aut aut et Hei. perferendarum aut s ( sed omnino neglegenda est ou)de/tera vel a)dia/fora cf. fin. 4, 71 ) omnino neglegendarum conservans conservens V 1 earum rerum stabile iudicium vel brevius, ut Chrysippus chris. V (nam superiores definitiones erant Sphaeri, spheri X hominis in primis bene definientis, ut putant Stoici; sunt enim omnino omnes fere similes, sed declarant communis notiones alia magis alia)—quo modo igitur Chrysippus? chris. V fortitudo est inquit scientia rerum perferendarum vel adfectio animi in patiendo ac perferendo summae legi parens sine timore. quamvis licet insectemur istos, ut Carneades solebat, metuo ne soli soli add. K c philosophi sint. quae quae ex qui K 1 enim istarum definitionum non aperit notionem nostram, quam habemus omnes de fortitudine tectam atque involutam? qua aperta quis est qui aut bellatori aut imperatori aut oratori quaerat aliquid neque eos existumet sine rabie quicquam fortiter facere posse? 4.54. Quid? Stoici, qui omnes insipientes insanos esse dicunt, nonne ista conligunt? colligunt G 1 ( corr. 1 ) KcV rec ( ex colig.) remove perturbationes maxumeque maxumequae G 1 RV 1 videbantur K iracundiam: iam videbuntur monstra mostra R 1 nostra G dicere. nunc autem ita ita add. K c disserunt, sic se dicere omnes stultos insanire, ut male olere omne caenum. St. fr. 3, 665 cf. Aug. soliloq. 1, 11, 19 at non semper. commove: senties. sic iracundus non semper iratus est; lacesse: iam videbis furentem. Quid? ista bellatrix iracundia, cum domum rediit, qualis est cum uxore, cum liberis, cum familia? an tum quoque est utilis? est igitur aliquid quod quod add. V 1 perturbata mens melius possit facere quam constans? an quisquam potest sine perturbatione mentis irasci? bene igitur nostri, cum omnia essent in moribus moribus V c s morbus GR 1 V 1 morbis KR e corr. vitia, quod nullum erat iracundia foedius, iracundos solos solus V 1 morosos nominaverunt. 4.55. Oratorem vero irasci minime decet, simulare non dedecet. simulare n. dedecet om. V decet X an tibi irasci tum videmur, cum quid in causis acrius et vehementius dicimus? quid? cum iam rebus transactis et praeteritis orationes scribimus, num irati scribimus? ecquis ecquis s etquis X hoc animadvertit? Accius Atr. 233 animadvortet de orat. 3, 217 M (animum advertit L), quod hic quoque fort. restituendum vincite! —num aut egisse umquam iratum Aesopum aut scripsisse existimas existimamus KR iratum Accium? aguntur ista praeclare, et ab oratore quidem melius, si modo est orator, est orator melius G 1 quam ab ullo histrione, istrione X ( str. G 1 ) sed aguntur leniter et mente tranquilla. Libidinem vero laudare cuius est libidinis? lubid. GRK c Themistoclem mihi et Demosthenen demostenen X proferri G 1 profertis, additis Pythagoran Democritum Platonem. quid? vos studia libidinem libidine GK vocatis? quae vel optimarum rerum, ut ea sunt quae profertis, sedata tamen et et add. G 2 tranquilla esse debent. Iam aegritudinem laudare, unam rem maxime detestabilem, quorum est tandem philosophorum? at ad KR commode dixit Afranius: dum modo doleat aliquid, fr. 409 cf. p. 383, 13 doleat doleat lateat G 1 quidlibet. quidlibet hic X dixit enim de adulescente perdito ac dissoluto, nos autem de constanti viro ac sapienti sapienti ex -e V 1 quaerimus. et quidem ipsam illam iram centurio habeat aut signifer vel ceteri, de quibus dici non necesse est, ne rhetorum aperiamus mysteria. utile est enim uti motu utinmotu K 1 animi, qui uti ratione non potest. nos autem, ut testificor saepe, de sapiente quaerimus. quoque ( item post Afranii versum ) 4.56. At etiam etiam enim Sey. sed cf. p. 383, 14 aemulari utile est, obtrectare, obtrectari X misereri. cur misereare potius quam feras opem, si id facere possis? an sine misericordia liberales esse non possumus? non enim suscipere ipsi aegritudines propter alios debemus, sed alios, si possumus, levare aegritudine. obtrectare vero alteri aut illa vitiosa aemulatione, quae rivalitati similis est, aemulari quid habet utilitatis, cum sit aemulantis angi alieno bono quod ipse non habeat, obtrectantis opt. G autem angi alieno bono, quod id etiam alius habeat? qui qui s quis GKCRV quid K 1 (quis id M) app. V c id adprobari possit, aegritudinem suscipere pro experientia, si quid habere velis? nam nam B s non X solum habere velle summa dementia est. Mediocritates autem malorum quis laudare recte possit? 4.57. quis enim potest, in quo libido cupiditasve sit, non libidinosus et cupidus esse? in quo ira, non iracundus? in quo angor, non anxius? in quo timor, non timidus? libidinosum igitur et iracundum et anxium et timidum censemus esse sapientem? de cuius excellentia excelentia R 1 V 1 multa quidem dici quamvis fuse fuse om. V possunt B 1 e corr. s possit X lateque possunt, sed brevissime illo modo, sapientiam sapientia GV 1 sapientem K 1 esse dici ... 390, 1 esse in ras. eius- dem spatii K 1 ( ante ras. ult. verbum fuit cognitionemque cf. p. 390, 2 ) rerum divinarum et humanarum scientiam cognitionemque, quae cuiusque rei causa sit; ex quo efficitur, ut divina imitetur, humana omnia inferiora virtute ducat. in hanc tu igitur tamquam in mare, quod est ventis subiectum, perturbationem cadere cadere om. R 1 ( add. 2? ) tibi dixisti videri? quid est quod tantam gravitatem constantiamque perturbet? an inprovisum aliquid aut repentinum? quid potest accidere tale ei, ei ut v. K et GRV cui nihil, quod homini evenire possit, non praemeditatum sit ? nam quod aiunt nimia add. Bouhier ( cf. 3, 34 Phil. 11, 7 ) resecari oportere, naturalia relinqui, quid tandem potest esse naturale, quod idem nimium esse possit? sunt enim omnia ista ex errorum orta radicibus, quae evellenda et extrahenda et extrahenda om. V penitus, non circumcidenda nec amputanda sunt. 4.58. Sed quoniam suspicor te non tam de sapiente quam de te ipso quaerere—illum enim putas omni perturbatione esse liberum, te vis—, videamus, quanta sint sint V 3 s sit X quae a a B 2 M 2 s om. X philosophia remedia morbis animorum adhibeantur. est enim quaedam medicina certe, nec tam fuit hominum generi infensa atque inimica natura, ut corporibus tot res salutaris, animis nullam nulla GKR nullas V sed s fort. postea additum nullam s invenerit; de quibus hoc etiam est est om. R 1 merita melius, quod corporum adiumenta adhibentur extrinsecus, animorum salus inclusa in is ipsis est. sed quo maior est in eis praestantia et divinior, eo maiore indigent indigent s indiget X diligentia. itaque bene adhibita ratio cernit, quid quod K 1 optumum sit, neglecta neclecta hic X multis implicatur implicabitur K ( def. Ro b b. p. 100 ft. recte ) erroribus. 4.59. ad te at V 1 igitur mihi iam convertenda omnis oratio est; simulas enim quaerere te de sapiente, quaeris autem fortasse de te. Earum eorum s earum X igitur perturbationum, quas exposui, variae sunt curationes. nam neque omnis aegritudo una ratione sedatur sadatur V (alia est enim lugenti, alia miseranti aut invidenti adhibenda adhibenda add. G 2 medicina); est etiam in omnibus quattuor perturbationibus illa distinctio, utrum ad universam perturbationem, quae est aspernatio rationis aut aut V adpetitus vehementior, an ad singulas, ut ad metum lubidinem libid. K 1 V reliquas reliquas V 1 (que add. 3 ) reliquias GKR melius adhibeatur oratio, et utrum illudne non videatur aegre ferundum, ex quo suscepta sit aegritudo, an omnium rerum tollenda tollenda s toleranda X omnino omni V 1 aegritudo, ut, si quis aegre ferat se pauperem esse, idne disputes, paupertatem malum non esse, an hominem aegre ferre nihil oportere. nimirum hoc melius, ne, si si add. K c forte de paupertate non persuaseris, sit aegritudini concedendum; aegritudine autem sublata propriis rationibus, quibus heri usi sumus, quodam modo etiam paupertatis malum tollitur. 4.60. sed omnis eius modi perturbatio animi animi enim V 1 placatione abluatur illa quidem, cum doceas nec nec s V 3 et X bonum illud esse, ex quo laetitia aut aut V et G 1 libido oriatur, nec malum, ex quo aut metus aut aegritudo; verum tamen haec est certa et propria sanatio, si doceas ipsas perturbationes per se esse vitiosas nec habere quicquam aut naturale aut necessarium, ut ut aut R 1 V ipsam ipsa GRV 1 aegritudinem leniri videmus, cum obicimus obicibus GKR maerentibus imbecillitatem inbecil itatem G animi ecfeminati, cumque eorum gravitatem constantiamque gravitate constantiaque GRV 1 laudamus, qui non turbulente humana patiantur. quod quidem solet eis etiam accidere, qui illa mala esse censent, ferenda ferendum K tamen aequo animo arbitrantur. arbitratur GRV 1 putat puta GRV 1 aliquis aliquid K idem fuit fort. in R (aliqui esse) esse voluptatem bonum, alius autem pecuniam; tamen et ille ab intemperantia et hic ab avaritia hic abaritia V 1 avocari potest. illa autem altera ratio et oratio, et oratio om. V quae simul et opinionem falsam falsa GRV 1 tollit et et om. K 1 aegritudinem aegritudine GRV 1 detrahit, est ea quidem utilior, sed raro proficit neque est ad volgus adhibenda. 4.61. quaedam autem sunt aegritudines, quas levare illa ulla V rec medicina nullo modo possit, ut, si quis aegre ferat nihil in se esse virtutis, nihil animi, nihil officii, nihil honestatis, propter mala is is ex si G 2 agatur G 1 quidem angatur, sed alia quaedam sit ad eum admovenda curatio, et talis quidem, quae possit esse omnium etiam de ceteris rebus discrepantium philosophorum. inter omnis enim convenire oportet commotiones animorum a recta ratione aversas esse vitiosas, vitiosas om. V 3 ut, etiamsi vel mala sint illa, quae quae ex quem V 3 metum aegritudinemve, vel vel ...17 vel Bentl. nec ... nec bona, quae cupiditatem laetitiamve moveant, tamen sit vitiosa ipsa commotio. constantem enim quendam volumus, sedatum, gravem, humana omnia spernentem spernentem Anon. ap. Lb. illum esse, quem prementem (praem. GKH)X ( vix Cice- ronianum, licet Sen. de ira 3, 6, 1 dicat : animus quietus semper, omnia infra se premens cf. Tusc. p. 405, 20 omnia subter se habet) praemeditantem Se. magimum et fortem virum virum add. G 3 dicimus. talis autem nec maerens nec timens nec cupiens nec gestiens esse quisquam potest. eorum enim haec sunt, qui eventus quae ventus G 1 ( corr. 1 ) V 1 ( corr. 3 ) humanos superiores quam suos animos esse ducunt. ducunt s di- cunt X 4.62. Quare omnium philosophorum, ut aut V ( exp. 3 ) ante dixi, una St. fr. 3, 488 cf. 474 ratio est medendi, ut nihil, quale sit illud quod perturbet animum, sed de ipsa sit sit add. G 2 perturbatione dicendum. itaque primum in ipsa cupiditate, cum id solum agitur ut ea tollatur, non est quaerendum, bonum illud necne sit quod lubidinem lib. H ( bis ) K 1 priore loco moveat, sed lubido ipsa tollenda est, ut, sive, sive ex sine V 3 quod honestum est, id sit summum bonum sive voluptas sive horum utrumque coniunctum sive tria illa genera bonorum, tamen, etiamsi etiamsi si H virtus KRH virtutis ipsius vehementior adpetitus sit, eadem sit sit add. G 1 omnibus ad deterrendum adhibenda oratio. continet autem omnem sedationem animi humana in conspectu posita natura; quae quo facilius expressa cernatur, explicanda est oratione communis condicio lexque vitae. constantem ... 393, 15 vitae H 4.64. Sed aegritudini, de qua satis est disputatum, finitimus est metus, de quo pauca dicenda sunt. est enim metus, ut ut V 1 aegritudo praesentis, sic ille illi X corr. V 3 s futuri mali. itaque non nulli aegritudinis partem quandam metum esse dicebant, alii autem metum praemolestiam praemolestia X corr. V rec s appellabant, quod esset esset Bentl. est quasi dux consequentis molestiae. quibus igitur rationibus instantia feruntur, eisdem contemnuntur sequentia. nam videndum est in utrisque, ne quid humile summissum molle ecfeminatum fractum abiectumque faciamus. sed... 13 faciamus H sed quamquam de ipsius metus inconstantia inbecillitate levitate dicendum est, tamen multum prodest ea, quae metuuntur, ipsa contemnere. itaque sive casu casu causa V accidit sive consilio, percommode factum est, quod eis de rebus quae maxime metuuntur, de morte et de dolore, primo et proxumo die disputatum disputandum K est. quae si probata sunt, disputata sunt G (-a sunt e corr. ) metu magna ex parte liberati sumus. Ac de malorum opinione hactenus; 4.67. illud iam supra supra cf. p. 368, 2 diximus, contractionem contractione X corr. V 3 s animi recte fieri numquam posse, elationem posse. aliter enim Naevianus ille gaudet Hector: Hect. profic. 15 haector GK h octor V( e2) Lae/tus sum lauda/ri me abs te, pa/ter, a laudato/ viro, aliter ille apud Trabeam: Trab. fr. 1 Le/na deleni/ta argento argento ex -tum V nu/tum observabi/t meum, Qui/d velim, quid stu/deam. adveniens di/gito impellam ia/nuam, genuam K Fo/res patebunt. de i/nproviso Chry/sis ubi me aspe/xerit, A/lacris ob via/m mihi veniet co/mplexum exopta/ns meum, Mi/hi se dedet. se dedit K sedet V quam haec pulchra putet, ipse iam dicet: Fo/rtunam ipsam antei/bo fortuni/s meis. 4.83. itaque non fortuito factum videtur, sed a te ratione propositum, ut separatim de aegritudine et de ceteris perturbationibus disputaremus; in ea est enim fons miseriarum et caput. sed et alt. et om. V aegritudinis et reliquorum animi morborum una sanatio est, omnis opinabilis esse et voluntarios ea reque requae GKR (quae ... videatur in r. K 1 ) suscipi, quod ita rectum esse videatur. hunc errorem quasi radicem malorum omnium stirpitus stirpitus Statil. Max. ap. Char. GL. 2, 219, 25 philosophia se extracturam pollicetur. 4.84. demus igitur nos huic excolendos patiamurque nos sanari. his enim malis insidentibus non modo beati, sed ne sani quidem esse possumus. aut igitur negemus quicquam ratione confici, cum contra nihil sine ratione ratione V 2 s rationi X recte fieri possit, aut, cum philosophia ex rationum conlatione collatione KR consolatione V constet, ab ea, si et boni et beati volumus esse, omnia adiumenta et auxilia petamus bene beateque vivendi.
14. Posidonius Apamensis Et Rhodius, Fragments, 164 (2nd cent. BCE - 1st cent. BCE)
15. Andronicus of Rhodes, On Emotions, 1 (1st cent. BCE - 1st cent. BCE)
16. Cicero, Academica Posteriora, 1.38 (1st cent. BCE - 1st cent. BCE)
17. Lucretius Carus, On The Nature of Things, 3.310, 3.1087-3.1094 (1st cent. BCE - 1st cent. BCE)
18. Epictetus, Enchiridion, 34, 20 (1st cent. CE - 2nd cent. CE)
19. Plutarch, On Moral Virtue, 441d, 441c (1st cent. CE - 2nd cent. CE) 441c. and a faculty engendered by reason, or rather to be itself reason which is in accord with virtue and is firm and unshaken. They also think that the passionate and irrational part of the soul is not distinguished from the rational by any difference or by its nature, but is the same part, which, indeed, they term intelligence and the governing part; it is, they say, wholly transformed and changes both during its emotional states and in the alterations brought about in accordance with an acquired disposition or condition and thus becomes both vice and virtue; it contains nothing irrational within itself, but is called irrational whenever, by the overmastering power of our impulses, which have become strong and prevail, it is hurried on to something outrageous which contravenes the convictions of reason.
20. Seneca The Younger, De Consolatione Ad Marciam, 1.7 (1st cent. CE - 1st cent. CE)
21. Seneca The Younger, On Anger, 1.5.2-1.5.3, 2.4, 2.4.1, 3.12.4 (1st cent. CE - 1st cent. CE)
22. Seneca The Younger, Letters, 85.3, 101.8-101.9 (1st cent. CE - 1st cent. CE)
23. Galen, On The Doctrines of Hippocrates And Plato, 2.4.40, 2.5.9-2.5.13, 2.5.15-2.5.16, 4.2.1, 4.2.4-4.2.6, 4.5.26-4.5.28, 4.7.1-4.7.5, 4.7.7, 4.7.14, 4.7.19, 4.7.24, 4.7.26, 4.7.28, 4.7.30, 4.7.32-4.7.35, 4.7.37-4.7.38, 4.7.41, 5.2.23, 5.2.27, 5.5.34-5.5.35, 5.6.29-5.6.32 (2nd cent. CE - 3rd cent. CE)
24. Gellius, Attic Nights, 19.1 (2nd cent. CE - 2nd cent. CE)
25. Posidonius Olbiopolitanus, Fragments, 164 (2nd cent. CE - 2nd cent. CE)
26. Sextus, Outlines of Pyrrhonism, 3.235-3.236 (2nd cent. CE - 3rd cent. CE)
27. Sextus Empiricus, Against Those In The Disciplines, 7.151 (2nd cent. CE - 2nd cent. CE)
28. Diogenes Laertius, Lives of The Philosophers, 5.31, 7.46 (3rd cent. CE - 3rd cent. CE) 5.31. He held that the virtues are not mutually interdependent. For a man might be prudent, or again just, and at the same time profligate and unable to control his passions. He said too that the wise man was not exempt from all passions, but indulged them in moderation.He defined friendship as an equality of reciprocal good-will, including under the term as one species the friendship of kinsmen, as another that of lovers, and as a third that of host and guest. The end of love was not merely intercourse but also philosophy. According to him the wise man would fall in love and take part in politics; furthermore he would marry and reside at a king's court. of three kinds of life, the contemplative, the practical, and the pleasure-loving life, he gave the preference to the contemplative. He held that the studies which make up the ordinary education are of service for the attainment of virtue. 7.46. There are two species of presentation, the one apprehending a real object, the other not. The former, which they take to be the test of reality, is defined as that which proceeds from a real object, agrees with that object itself, and has been imprinted seal-fashion and stamped upon the mind: the latter, or non-apprehending, that which does not proceed from any real object, or, if it does, fails to agree with the reality itself, not being clear or distinct.Dialectic, they said, is indispensable and is itself a virtue, embracing other particular virtues under it. Freedom from precipitancy is a knowledge when to give or withhold the mind's assent to impressions.
29. Origen, On First Principles, 4.4.4 (3rd cent. CE - 3rd cent. CE)
30. Porphyry, Letter To Marcella, 35 (3rd cent. CE - 4th cent. CE) 35. Try not to wrong thy slaves nor to correct them when thou art angry. And before correcting them, prove to them that thou dost this for their good, and give them an opportunity for excuse. When purchasing slaves, avoid the stubborn ones. Practise doing many things thyself, for our own labour is simple and easy. And men should use each limb for the purpose for which nature intended it to be used, for nature needs no more. They who do not use their own bodies, but make excessive use of others, commit a twofold wrong, and are ungrateful to nature that has given them these parts. Never use thy bodily parts merely for the sake of pleasure, for it is far better to die than to obscure thy soul by intemperance . . . . correct the vice of thy nature. . . . If thou give aught to thy slaves, distinguish the better ones by a share of honour . . . . for it is impossible that he who does wrong to man should honour God. But look on the love of mankind as the foundation of thy piety. And . . . .
31. Augustine, Confessions, 4.8.13 (4th cent. CE - 5th cent. CE)
32. Augustine, The City of God, 14.9 (4th cent. CE - 5th cent. CE) 14.9. But so far as regards this question of mental perturbations, we have answered these philosophers in the ninth book of this work, showing that it is rather a verbal than a real dispute, and that they seek contention rather than truth. Among ourselves, according to the sacred Scriptures and sound doctrine, the citizens of the holy city of God, who live according to God in the pilgrimage of this life, both fear and desire, and grieve and rejoice. And because their love is rightly placed, all these affections of theirs are right. They fear eternal punishment, they desire eternal life; they grieve because they themselves groan within themselves, waiting for the adoption, the redemption of their body; Romans 8:23 they rejoice in hope, because there shall be brought to pass the saying that is written, Death is swallowed up in victory. 1 Corinthians 15:54 In like manner they fear to sin, they desire to persevere; they grieve in sin, they rejoice in good works. They fear to sin, because they hear that because iniquity shall abound, the love of many shall wax cold. Matthew 24:12 They desire to persevere, because they hear that it is written, He that endures to the end shall be saved. Matthew 10:22 They grieve for sin, hearing that If we say that we have no sin, we deceive ourselves, and the truth is not in us. 1 John 1:8 They rejoice in good works, because they hear that the Lord loves a cheerful giver. 2 Corinthians 9:7 In like manner, according as they are strong or weak, they fear or desire to be tempted, grieve or rejoice in temptation. They fear to be tempted, because they hear the injunction, If a man be overtaken in a fault, you which are spiritual restore such an one in the spirit of meekness; considering yourself, lest you also be tempted. Galatians 6:l They desire to be tempted, because they hear one of the heroes of the city of God saying, Examine me, O Lord, and tempt me: try my reins and my heart. They grieve in temptations, because they see Peter weeping; Matthew 26:75 they rejoice in temptations, because they hear James saying, My brethren, count it all joy when you fall into various temptations. James 1:2 And not only on their own account do they experience these emotions, but also on account of those whose deliverance they desire and whose perdition they fear, and whose loss or salvation affects them with grief or with joy. For if we who have come into the Church from among the Gentiles may suitably instance that noble and mighty hero who glories in his infirmities, the teacher (doctor) of the nations in faith and truth, who also labored more than all his fellow apostles, and instructed the tribes of God's people by his epistles, which edified not only those of his own time, but all those who were to be gathered in - that hero, I say, and athlete of Christ, instructed by Him, anointed of His Spirit, crucified with Him, glorious in Him, lawfully maintaining a great conflict on the theatre of this world, and being made a spectacle to angels and men, 1 Corinthians 4:9 and pressing onwards for the prize of his high calling, Philippians 3:14 - very joyfully do we with the eyes of faith behold him rejoicing with them that rejoice, and weeping with them that weep; Romans 12:15 though hampered by fightings without and fears within; 2 Corinthians 7:5 desiring to depart and to be with Christ; Philippians 1:23 longing to see the Romans, that he might have some fruit among them as among other Gentiles; Romans 1:11-13 being jealous over the Corinthians, and fearing in that jealousy lest their minds should be corrupted from the chastity that is in Christ; 2 Corinthians 11:1-3 having great heaviness and continual sorrow of heart for the Israelites, Romans 9:2 because they, being ignorant of God's righteousness, and going about to establish their own righteousness, have not submitted themselves unto the righteousness of God; Romans 10:3 and expressing not only his sorrow, but bitter lamentation over some who had formally sinned and had not repented of their uncleanness and fornications. 2 Corinthians 12:21 If these emotions and affections, arising as they do from the love of what is good and from a holy charity, are to be called vices, then let us allow these emotions which are truly vices to pass under the name of virtues. But since these affections, when they are exercised in a becoming way, follow the guidance of right reason, who will dare to say that they are diseases or vicious passions? Wherefore even the Lord Himself, when He condescended to lead a human life in the form of a slave, had no sin whatever, and yet exercised these emotions where He judged they should be exercised. For as there was in Him a true human body and a true human soul, so was there also a true human emotion. When, therefore, we read in the Gospel that the hard-heartedness of the Jews moved Him to sorrowful indignation, Mark 3:5 that He said, I am glad for your sakes, to the intent you may believe, John 11:15 that when about to raise Lazarus He even shed tears, John 11:35 that He earnestly desired to eat the passover with His disciples, Luke 22:15 that as His passion drew near His soul was sorrowful, Matthew 26:38 these emotions are certainly not falsely ascribed to Him. But as He became man when it pleased Him, so, in the grace of His definite purpose, when it pleased Him He experienced those emotions in His human soul. But we must further make the admission, that even when these affections are well regulated, and according to God's will, they are peculiar to this life, not to that future life we look for, and that often we yield to them against our will. And thus sometimes we weep in spite of ourselves, being carried beyond ourselves, not indeed by culpable desire; but by praiseworthy charity. In us, therefore, these affections arise from human infirmity; but it was not so with the Lord Jesus, for even His infirmity was the consequence of His power. But so long as we wear the infirmity of this life, we are rather worse men than better if we have none of these emotions at all. For the apostle vituperated and abominated some who, as he said, were without natural affection. Romans 1:31 The sacred Psalmist also found fault with those of whom he said, I looked for some to lament with me, and there was none. For to be quite free from pain while we are in this place of misery is only purchased, as one of this world's literati perceived and remarked, at the price of blunted sensibilities both of mind and body. And therefore that which the Greeks call ἀπαθεια, and what the Latins would call, if their language would allow them, impassibilitas, if it be taken to mean an impassibility of spirit and not of body, or, in other words, a freedom from those emotions which are contrary to reason and disturb the mind, then it is obviously a good and most desirable quality, but it is not one which is attainable in this life. For the words of the apostle are the confession, not of the common herd, but of the eminently pious, just, and holy men: If we say we have no sin, we deceive ourselves, and the truth is not in us. 1 John 1:8 When there shall be no sin in a man, then there shall be this απάθεια . At present it is enough if we live without crime; and he who thinks he lives without sin puts aside not sin, but pardon. And if that is to be called apathy, where the mind is the subject of no emotion, then who would not consider this insensibility to be worse than all vices? It may, indeed, reasonably be maintained that the perfect blessedness we hope for shall be free from all sting of fear or sadness; but who that is not quite lost to truth would say that neither love nor joy shall be experienced there? But if by apathy a condition be meant in which no fear terrifies nor any pain annoys, we must in this life renounce such a state if we would live according to God's will, but may hope to enjoy it in that blessedness which is promised as our eternal condition. For that fear of which the Apostle John says, There is no fear in love; but perfect love casts out fear, because fear has torment. He that fears is not made perfect in love, 1 John 4:18 - that fear is not of the same kind as the Apostle Paul felt lest the Corinthians should be seduced by the subtlety of the serpent; for love is susceptible of this fear, yea, love alone is capable of it. But the fear which is not in love is of that kind of which Paul himself says, For you have not received the spirit of bondage again to fear. Romans 8:15 But as for that clean fear which endures for ever, if it is to exist in the world to come (and how else can it be said to endure for ever?), it is not a fear deterring us from evil which may happen, but preserving us in the good which cannot be lost. For where the love of acquired good is unchangeable, there certainly the fear that avoids evil is, if I may say so, free from anxiety. For under the name of clean fear David signifies that will by which we shall necessarily shrink from sin, and guard against it, not with the anxiety of weakness, which fears that we may strongly sin, but with the tranquillity of perfect love. Or if no kind of fear at all shall exist in that most imperturbable security of perpetual and blissful delights, then the expression, The fear of the Lord is clean, enduring for ever, must be taken in the same sense as that other, The patience of the poor shall not perish forever. For patience, which is necessary only where ills are to be borne, shall not be eternal, but that which patience leads us to will be eternal. So perhaps this clean fear is said to endure for ever, because that to which fear leads shall endure. And since this is so - since we must live a good life in order to attain to a blessed life, a good life has all these affections right, a bad life has them wrong. But in the blessed life eternal there will be love and joy, not only right, but also assured; but fear and grief there will be none. Whence it already appears in some sort what manner of persons the citizens of the city of God must be in this their pilgrimage, who live after the spirit, not after the flesh - that is to say, according to God, not according to man - and what manner of persons they shall be also in that immortality whither they are journeying. And the city or society of the wicked, who live not according to God, but according to man, and who accept the doctrines of men or devils in the worship of a false and contempt of the true divinity, is shaken with those wicked emotions as by diseases and disturbances. And if there be some of its citizens who seem to restrain and, as it were, temper those passions, they are so elated with ungodly pride, that their disease is as much greater as their pain is less. And if some, with a vanity monstrous in proportion to its rarity, have become enamored of themselves because they can be stimulated and excited by no emotion, moved or bent by no affection, such persons rather lose all humanity than obtain true tranquillity. For a thing is not necessarily right because it is inflexible, nor healthy because it is insensible.
33. Stobaeus, Eclogues, 2.7.10, 2.7.10b, 2.7.9

Subjects of this text:

subject	book bibliographic info
action, emotions as	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
alcinous, middle platonist author of didasklikos	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 46
anger, definitions	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30
anger	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30
appropriate (kathēkon)	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30
appropriateness, terminology of	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
archytas, pythagorean	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
aristotle, on impressions	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 236
aristotle, on involuntary feelings	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 236
aristotle, prolongation not add to value	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
assent, voluntary	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 46
augustine, time makes emotion fade because of new hopes	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
becker, lawrence	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 236
beliefs, dispositional and occurrent	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
beliefs, evaluative	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
ben-zeev, aaron	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 236
brennan, tad	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 228, 229
caston, victor	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 46
cato of utica, in lucan	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
choiceworthy for its own sake (lat. per se expetendum = gr. haireton dihauto)	Tsouni, Antiochus and Peripatetic Ethics (2019) 115
chrysippus, conflates pathos with nosema	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 228
chrysippus, stoic (already in antiquity, views seen as orthodox for stoics tended to be ascribed to chrysippus), appetite is judgement that there is future benefit and it is appropriate to reach for it	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30
chrysippus, stoic (already in antiquity, views seen as orthodox for stoics tended to be ascribed to chrysippus), at least one of the two judgements false	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 32
chrysippus, stoic (already in antiquity, views seen as orthodox for stoics tended to be ascribed to chrysippus), concentrates therapy on second judgement	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 32
chrysippus, stoic (already in antiquity, views seen as orthodox for stoics tended to be ascribed to chrysippus), distress is judgement that there is present harm and it is appropriate to feel a sinking	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30
chrysippus, stoic (already in antiquity, views seen as orthodox for stoics tended to be ascribed to chrysippus), fear is judgement that there is future harm and it is appropriate to avoid it	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30
chrysippus, stoic (already in antiquity, views seen as orthodox for stoics tended to be ascribed to chrysippus), hence emotion voluntary	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 46
chrysippus, stoic (already in antiquity, views seen as orthodox for stoics tended to be ascribed to chrysippus), intellectualist account of emotions as identical with judgements (contrast zeno)	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30
chrysippus, stoic (already in antiquity, views seen as orthodox for stoics tended to be ascribed to chrysippus), of the two judgements in emotion, one is about present or future, but not past, harm or benefit	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30
chrysippus, stoic (already in antiquity, views seen as orthodox for stoics tended to be ascribed to chrysippus), or about the appropriateness of actual expansion or contraction	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30
chrysippus, stoic (already in antiquity, views seen as orthodox for stoics tended to be ascribed to chrysippus), pleasure is judgement that there is present benefit and it is appropriate to feel expansion	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30
chrysippus, stoic (already in antiquity, views seen as orthodox for stoics tended to be ascribed to chrysippus), roles of the second judgement, easier to cure	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 32
chrysippus, stoic (already in antiquity, views seen as orthodox for stoics tended to be ascribed to chrysippus), roles of the second judgement, explains why distress is misguided even when first judgement is correct, that one's lack of virtue is an evil"	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 32
chrysippus, stoic (already in antiquity, views seen as orthodox for stoics tended to be ascribed to chrysippus), with two judgements	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 32
chrysippus	Atkins, The Cambridge Companion to Cicero's Philosophy (2021) 162
cicero, on beliefs in emotion	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
cicero, on species-level classification	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 236
cicero, platonizing roman statesman, orator, on need in emotion for judgement that reaction appropriate	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 32
cicero, platonizing roman statesman, orator, time removes emotion because reflection or familiarity can remove the relevant judgement	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 112
consolation	Atkins, The Cambridge Companion to Cicero's Philosophy (2021) 162
consolation / consolatio	Maso, CIcero's Philosophy (2022) 34
contraction (sustole), associated with distress	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
cradle arguments	Tsouni, Antiochus and Peripatetic Ethics (2019) 115
cyrenaics	Atkins, The Cambridge Companion to Cicero's Philosophy (2021) 162
d. iunius brutus albinus	Poulsen, Usages of the Past in Roman Historiography (2021), 240
demosthenes	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
diano, c.	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 46
diogenes of babylon	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 228
directive faculty, located in chest	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 228
disease / aegritudo	Maso, CIcero's Philosophy (2022) 34
distress, definition	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30
distress	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30, 112
elevation, associated with delight	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
emotion	Maso, CIcero's Philosophy (2022) 34
emotions, as actions	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
emotions, emotion voluntary?	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 46
emotions, examples of	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 236
emotions, identified with judgements by chrysippus	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30, 32, 46
emotions, modern theories	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 228, 236
emotions, plato, posidonius, galen, without irrational forces in the soul	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 112
emotions, the judgements are about harm or benefit at hand and the appropriate reaction to it, illustrated for pleasure, distress, appetite, fear	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30
epictetus, on unassented feelings	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 236
epictetus, stoic	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
epicureans, prolongation of life of no value	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
epicureans	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 46
epicurus	Atkins, The Cambridge Companion to Cicero's Philosophy (2021) 162
eupatheiai, and being carried away	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 236
eupatheiai, classified by species	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 236
evil	Atkins, The Cambridge Companion to Cicero's Philosophy (2021) 162; Maso, CIcero's Philosophy (2022) 34
fear, definitions	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30
fear	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30, 112
feelings, involuntary, in aristotle	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 236
fourfold classification	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
frede, michael	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
fresh beliefs	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 228, 229
freshness of judgement and fading of emotion	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 112
freud	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 46
future	Maso, CIcero's Philosophy (2022) 34
galen, platonizing ecletic doctor, instead of appealing to freshness, chrysippus could more consistently have said time removes the judgement (associated with fear) that the evil is intolerable	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 112
galen, platonizing ecletic doctor, praises plato and posidonius	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 112
gellius, aulus	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 236
genus-level classification	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229, 236
grauitas	Poulsen, Usages of the Past in Roman Historiography (2021), 240
grief, mourning	Poulsen, Usages of the Past in Roman Historiography (2021), 240
grief, weeping griffiths, paul	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 236
grief	Atkins, The Cambridge Companion to Cicero's Philosophy (2021) 162
happiness / εὐδαιμονία	Maso, CIcero's Philosophy (2022) 34
heart, as location of psyche	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 228
honestum (or honestas) = gr. kalon (the honourable, fine or morally good)	Tsouni, Antiochus and Peripatetic Ethics (2019) 115
imagination	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 236
impressions	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 228, 229, 236
impulses	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
indifferents, preferred and dispreferred	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 32
irwin, terence	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
kathekei, equivalent expressions for	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
lactantius, church father	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
ledbetter, grace m.	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30
letter	Poulsen, Usages of the Past in Roman Historiography (2021), 240
lucan	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
lucretius, epicurean, prolongation of life of no value	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
m. tullius cicero	Poulsen, Usages of the Past in Roman Historiography (2021), 240
marcus aurelius, stoic, roman emperor, author of meditations, prolongation of life of no value	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
mind, relation to body	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 228
mourning, grief	Poulsen, Usages of the Past in Roman Historiography (2021), 240
occurrent judgments	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
oikeiōsis = lat. commendatio or conciliatio	Tsouni, Antiochus and Peripatetic Ethics (2019) 115
pain, fear of	Tsouni, Antiochus and Peripatetic Ethics (2019) 115
past, present, future, abstract from past, present, future	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
pathos, conflated with nosema	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 228
pathos= lat. perturbatio (passion or emotion)	Tsouni, Antiochus and Peripatetic Ethics (2019) 115
peripatetics	Atkins, The Cambridge Companion to Cicero's Philosophy (2021) 162
philodemus, epicurean	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 46
piso	Tsouni, Antiochus and Peripatetic Ethics (2019) 115
pity, definitions	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30
plato, delay in acting on anger	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
pleasure, definitions	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30
pleasure	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 30
plutarch of chaeroneia, middle platonist	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
poetry, stoic influence in roman	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
posidonius, on causes of emotion	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 236
posidonius, stoic, judgements never sufficient for emotion (i) irrational movements of emotional part also required, as shown by emotions fading faster than judgements, due to satiety with movements	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 112
posidonius, stoic, satiety distinguished satisfaction	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 112
posidonius, stoic, zeno's and chrysippus' call for freshness of judgement does not explain fading of emotion"	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 112
praise (laus) and blame (uituperatio), moralising	Poulsen, Usages of the Past in Roman Historiography (2021), 240
probable / probability / probabilitas / πιθανόν	Maso, CIcero's Philosophy (2022) 34
progressors, pain of	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 236
punishment	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
rabbow, paul	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 112
reaching (orexis)	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 228, 229, 236
sachs, david	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 46
sage, stoic	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 32
sage (lat. sapiens= gr. sophos)	Tsouni, Antiochus and Peripatetic Ethics (2019) 115
satiety, distinguished satisfaction as a reason for emotion fading	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 112
self-love	Tsouni, Antiochus and Peripatetic Ethics (2019) 115
seneca, on involuntary feelings	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 236
seneca, the younger, stoic, prolongation of life of no value	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
seneca, the younger, stoic	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
seneca	Atkins, The Cambridge Companion to Cicero's Philosophy (2021) 162; Tsouni, Antiochus and Peripatetic Ethics (2019) 115
seneca the younger	Poulsen, Usages of the Past in Roman Historiography (2021), 240
slaves, treatment of	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
society / societas	Maso, CIcero's Philosophy (2022) 34
sorabji, richard	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 228
stobaeus, johannes, as source	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
stoicism, reactions to	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
stoicism, xi	Atkins, The Cambridge Companion to Cicero's Philosophy (2021) 162
t. pomponius atticus	Poulsen, Usages of the Past in Roman Historiography (2021), 240
tears	Poulsen, Usages of the Past in Roman Historiography (2021), 240
therapy, philosophical contributions to therapy (i) voluntariness of emotion	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 46
therapy, techniques see esp.	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
therapy	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
therapy of the soul	Atkins, The Cambridge Companion to Cicero's Philosophy (2021) 162
tiberius, emperor	Poulsen, Usages of the Past in Roman Historiography (2021), 240
time-lapse, effects of, because irrational forces tire	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 112, 241
time-lapse, effects of, because judgements change	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 112, 241
time-lapse, effects of, because new hopes and interests arise	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
time-lapse, effects of, delay recommended in satisfying appetite	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
time-lapse, effects of, emotions fade with time, because of reassessment	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 112
time-lapse, effects of, familiarity in advance has same effect as fading	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
time-lapse, effects of, how much time is available for checking anger?	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
time-lapse, effects of, prolongation of life not valuable	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
time	Atkins, The Cambridge Companion to Cicero's Philosophy (2021) 162
tullia, daughter of m. tullius cicero	Poulsen, Usages of the Past in Roman Historiography (2021), 240
voluntariness of emotion	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 46
white, stephen	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 32
will / voluntas / βούλησις	Maso, CIcero's Philosophy (2022) 34
wise person, as unfeeling	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 229
zajonc, r. b.	Graver, Stoicism and Emotion (2007) 236
zeno of citium, stoic, hence different conception of freedom from emotion(apatheia)'	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 241
zeno of citium, stoic, hence different conception of freedom from emotion(apatheia)	Sorabji, Emotion and Peace of Mind: From Stoic Agitation to Christian Temptation (2000) 112